Limity dodatkowych kosztów w ustawie antylichwiarskiej

Nowe przepisy ustawy o przeciwdziałaniu lichwie, mają chronić przed zagrożeniem lichwiarskich pożyczek. Taka ochrona przewidziana jest przede wszystkim dla konsumentów, których niewiedza czy też trudna sytuacja, w jakiej się znaleźli bywa często wykorzystywana przez firmy pożyczkowe proponujące niekorzystne umowy pożyczkowe. Konsekwencje takich umów trzeba było ponosić przez długie lata. 

Nadzorujący pracę nad ustawą wiceminister sprawiedliwości określił nowe przepisy jako koniec dyktatu małego druczku. 

Ustawa o przeciwdziałaniu lichwie tworzy jasne granice od których zaczyna się lichwa. Wprowadza definicję kosztów pozaodsetkowych, przewiduje każdorazowe badanie zdolności kredytowej i większy nadzór nad instytucjami pożyczkowymi. 

Szczególnie niebezpieczne były zakupy na raty. Sklepy oferują raty zero procent, niekiedy nawet z odroczonym terminem płatności. W konsekwencji nawet bez pieniędzy konsument może dokonać zakupu. Okazuje się jednak, że biorąc udział w takiej promocji, może później zapłacić za towar więcej niż cena na etykiecie. To konsekwencja różnego rodzaju prowizji i marż, które są pobierane w przypadku takich zakupów. Ukrytą marżą może być także stosowane często przez sprzedawców - obowiązkowe ubezpieczenie pożyczki. 

Informacja o RRSO - czyli o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania podawana jest przez sprzedawców, ale najczęściej małym druczkiem, w niewidocznym miejscu. A to niezwykle istotna wiadomość, bo niekiedy sięga ona np. 96%. W takiej sytuacji za towar trzeba zapłacić ostatecznie dwa razy więcej niż bez rat. 

Nowe przepisy mają doprowadzić do zmiany tego typu praktyk. Nie pozwolą już na dowolność w ustalaniu dodatkowych opłat za zakupy na raty.  Maksymalny limit dodatkowych opłat ma być ustalony na poziomie 45% całkowitej kwoty pożyczki w okresie trwania umowy. W przypadku umowy zakładającej rozbicie rat na 6 miesięcy, dodatkowe koszty nie będę mogły przekroczyć 25% - łącznie odsetki i koszty pozaodsetkowe. Spłata przed terminem będzie rodziła obowiązek zwrotu kosztów i opłat związanych z pożyczką - czyli prowizji, ubezpieczenia lecz także odsetek. 

Ważne: Limit odsetek został zachowany na obecnym poziomie i wynosi maksymalnie 20,5% w skali roku. 

Niebezpieczną formą pożyczki są tzw. chwilówki, po które niestety często sięgają Polacy. Przyczyn jest wiele - nagłe kłopoty finansowe, nieprzewidziane wydatki, choroba itp. Formalności są ograniczone do minimum, pożyczki dotyczą stosunkowo niewielkich kwot, które udzielane są na krótki okres - najczęściej 30 albo 60 dni. Chwilówki są niebezpieczne ze względu na wysokie oprocentowanie i właśnie dodatkowe opłaty, które często nie są w wystarczający sposób zaprezentowane klientowi. Firmy proponują później pożyczkę na spłatę poprzednich długów, przez co po raz kolejny naliczane są dodatkowe opłaty. Po podliczeniu okazuje się, że RRSO sięga nawet kilku tysięcy procent. Konsumenci w ten sposób wpadają w spiralę zadłużenia. 

Ustawa antylichwiarska wprowadza do tego rodzaju pożyczek analogiczne zasady jak w przypadku zakupów na raty. Zostanie ograniczona możliwość nakładania dodatkowych opłat, obniżone mają być koszty pozaodsetkowe. Ustawa wprowadza zakaz rolowania długu. 

Opłaty dodatkowe, czyli m.in. prowizje i marże zostaną zmniejszone do 20% kwoty pożyczki w skali roku i 45% w całym okresie kredytowania. Limit odsetek od samej pożyczki - jak dotąd - będzie na poziomie 20,5% w skali roku. 

Ważne: Limity z nowej ustawy będą miały zastosowanie do wszystkim pożyczek konsumenckich do kwoty 255 500 zł udzielanych na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim. 

Natomiast jeśli umowa pożyczki będzie miała charakter cywilnoprawny, limit dodatkowych opłat zostanie określony na poziomie 20% pożyczonej kwoty w skali roku i nie więcej niż 25% w całym okresie kredytowania.