Rozdzielność majątkowa w trakcie małżeństwa - na co będzie mieć wpływ

Prawdą jest, że rozdzielność majątkowa chroni przed długami małżonka, żeby jednakże tak się stało, poza istnieniem samej rozdzielności, muszą zostać spełnione dwa warunki, a więc rozdzielność musi istnieć w momencie, gdy małżonek zawiera zobowiązanie, czyli zaciąga dług, oraz o fakcie istnienia rozdzielności wierzyciel musi wiedzieć w momencie, gdy dochodzi do zawarcia umowy. Jeśli choćby jeden z powyższych warunków nie został spełniony, wówczas wierzyciel ma takie uprawnienia wobec obojga małżonków jakby nigdy między nimi nie była ustanowiona rozdzielność majątkowa.

Ustanowienie rozdzielności pomiędzy małżonkami powoduje, że od tej pory każdy z małżonków ma swój majątek osobisty, który pomnaża, natomiast majątek, który uprzednio był wspólny, teraz może zostać podzielony, czyli należy dokonać podziału majątku, samo ustanowienie rozdzielności majątkowej kwestii tej nie rozwiązuje.

Rozdzielność majątkowa małżeńska pozostaje natomiast bez wpływu na dziedziczenie małżonków po sobie. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, małżonek jest wyłączony od dziedziczenia tylko wówczas, gdy między małżonkami został orzeczony rozwód bądź separacja lub gdy spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z winy współmałżonka, a żądanie to było uzasadnione. Ustanowienie rozdzielności nie powoduje więc, że małżonkowie przestają po sobie dziedziczyć na podstawie przepisów ustawy, ani tym bardziej nie powoduje, że małżonek nie dziedziczy tylko długów współmałżonka. W przypadku rozdzielności majątkowej przepisy dotyczące dziedziczenia mają w pełni zastosowanie, a więc jeśli małżonek nie chce dziedziczyć majątku spadkowego po współmałżonku, który zawiera długi, wówczas może majątek spadkowy odrzucić lub może przyjąć majątek z dobrodziejstwem inwentarza, ograniczając w ten sposób swoją odpowiedzialność za długi. Z kolei, gdy małżonek nie chce, aby współmałżonek doszedł po nim do dziedziczenia, wtedy sporządzić może testament, w którym współmałżonek zostanie pominięty, a więc testament w którym całość majątku spadkowego zostanie rozdysponowana pomiędzy inne osoby. Pamiętać jednak należy, że w takim przypadku małżonkowi, który nic nie odziedziczył po współmałżonku, przysługuje prawo do zachowku.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej pozostaje również bez wpływu na prawo do świadczeń rodzinnych, co oznacza, że istnienie rozdzielności nie powoduje, że do dochodu uprawniającego np. do zasiłku rodzinnego, zostanie zaliczony tylko dochód jednego z małżonków.

W ustawie o świadczeniach rodzinnych ustawodawca definiując „rodzinę” uwzględnił jej status prawny, a nie stan faktyczny, zatem jeśli pomiędzy małżonkami została zawarta umowa o rozdzielności majątkowej, taka umowa nie ma wpływu na status prawny małżonków, są bowiem oni nadal małżeństwem i tworzą rodzinę, z kolei zmiana w trakcie małżeństwa ustroju majątkowego w formie zawartej przez małżonków umowy w zasadzie nic nie zmienia w zakresie praw i obowiązków małżonków względem założonej przez nich rodziny.

Jeśli więc małżonkowie faktycznie nie żyją razem i mają ustanowioną rozdzielność majątkową małżeńską, lecz formalnie nadal pozostają małżeństwem, to np. żona starająca się o świadczenie 500+ na pierwsze dziecko będzie musiała wskazać również dochody męża, gdyż będą one brane pod uwagę przy ustalaniu prawa do świadczenia.