W wypadku aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży możliwe są różne zasady wyceny. W efekcie powstają różnice między wartością bilansową i podatkową, co może wymagać ustalenia podatku odroczonego. Jak powinna przebiegać ewidencją księgowa wyceny i podatku odroczonego od inwestycji dostępnych do sprzedaży?
Zgodnie z ustawą o rachunkowości jednostki na dzień bilansowy mają obowiązek tworzenia rezerw lub aktywów z tytułu odroczonego podatku, jeżeli ich sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania.
Jeżeli zmiany wartości aktywów finansowych zarachowuje się na kapitał z aktualizacji wyceny to również rezerwę lub aktywa z tytułu odroczonego podatku należy ujmować na tym kapitale.
Wysokość rezerw lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
Przypadek 1
Jednostka zmiany wartości aktywów finansowych zarachowała na kapitał z aktualizacji wyceny. W takiej sytuacji również rezerwę lub aktywa z tytułu odroczonego podatku należy ujmować na tym kapitale:
a) Rezerwa z tytułu podatku odroczonego:
- Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny”,
- Ma „Rezerwy”.
b) Aktywa z tytułu podatku odroczonego:
- Wn „Inne rozliczenia międzyokresowe”,
- Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny”.
Przypadek 2
Zmiany wartości aktywów finansowych zarachowano w przychody lub koszty finansowe. Wówczas należy ująć to na koncie „Podatek dochodowy”. Zatem księgowanie będzie przebiegało w następujący sposób:
a) Rezerwa z tytułu podatku odroczonego:
- Wn „Podatek dochodowy”,
- Ma „Rezerwy”.
b) Aktywa z tytułu podatku odroczonego:
- Wn „Inne rozliczenia międzyokresowe”,
- Ma „Podatek dochodowy”.
Podstawa prawna:
- art. 37 ustawy z 29 września 1994 r. rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.),
- rozporządzenie Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawnienia i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. nr 149, poz. 1674 ze zm.).
Autor: Waldemar Gos