W przypadku stwierdzenia niedoborów i nadwyżek stanów magazynowych ujawnionych w trakcie inwentaryzacji możliwe jest dokonanie kompensaty, jeśli:
- niedobory i nadwyżki powstały w podobnym asortymencie,
- ujawnione zostały w toku tej samej inwentaryzacji,
- ujawnione zostały u danej osoby odpowiedzialnej materialnie, w tym samym polu spisowym.
Dokonywanie kompensaty nadwyżek i niedoborów inwentaryzacyjnych powinna przewidywać polityka rachunkowości przyjęta dla danej jednostki, a dodatkowo dokumentowana powinna być protokołem rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych.
Na zamieszczonym poniżej przykładzie przyjrzymy się, jak księgować kompensatę różnic remanentowych.
Przyjmijmy, że w jednostce stwierdzono niedobór towarów handlowych, brakuje 20 sztuk, ich wartość to 250 zł za sztukę. Dodatkowo, w tym samym okresie stwierdzono nadwyżkę towarów handlowych - 22 sztuk, ich wartość to 260 zł za sztukę.
Księgowanie operacji będzie przebiegało w następujący sposób:
- wyksięgowanie niedoborów, kwota 20 szt. x 250 zł = 5 000 zł
- Wn Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych (niedobory)
- Ma Towary,
- przeksięgowanie nadwyżki towarów, kwota 22 szt. x 260 zł = 5.200 zł
- Wn Towary
- Ma Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych (nadwyżki),
- kompensata niedoborów i nadwyżek, kwota 5 000 zł
- Wn Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych (nadwyżki)
- Ma Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych (niedobory),
- przeksięgowanie nadwyżki towarów, kwota 200 zł (5 200 zł - 5 000 zł)
- Wn Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych (nadwyżki)
- Ma Pozostałe przychody operacyjne lub Ma Koszt własny sprzedaży