Zagmatwane przepisy o wsparciu w walce z cenami energii

Mamy do czynienia z wyjątkową sytuacją - to fakt. Próba poradzenia sobie z nią z pewnością nie należy do najłatwiejszych. Jednak wprowadzenie w tym celu tak licznych mechanizmów pomocowych doprowadziło do chaosu, z którym nie mogą sobie poradzić sami zainteresowani. Nie wiedzą w jaki sposób skorzystać z pomocy i z jakiej. A dodatkowo fakt skorzystania z jednego z mechanizmów wyklucza możliwość korzystania z innych. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał swoje uwagi i wnioski do resortu klimatu i środowiska. Nie tylko prosi o przegląd wprowadzanych mechanizmów, lecz także zweryfikowanie ich pod kątem grup całkowicie wykluczonych z możliwości skorzystania z pomocy. 

Sposób wprowadzania w życie programów pomocowych dla obywateli jak najczęściej powtarzającym się powodem skarg spływających do Rzecznika Praw Obywatelskich. W przyczynach skarg pojawiają się równie często zarzuty dotyczące pomijania pewnych grup obywateli w programach pomocowych. Z kolei innych - na przykład wykorzystujących węgiel i mogących skorzystać z dodatku węglowego - zdaje się, że przepisy nieco uprzywilejowywały. 

Trzeba także zwrócić uwagę, na zasadę, zgodnie z którą z dodatku węglowego można skorzystać tylko raz w odniesieniu do jednego adresu. Zdarzają się sytuacje, gdy mamy do czynienia z odrębnych źródeł ciepła, a zatem możliwość uzyskania świadczenia uzależniona jest od tego, czy dany lokal bądź budynek ma nadany odrębny adres. Jeśli nie, skorzysta ten, kto pierwszy złoży wniosek. Rzuca się w oczy naruszenie zasady równości. 

Projekt kolejnych przepisów miał objąć wsparciem inne niż węgiel źródła ciepła. Pominięto w nim jednak użytkowników kotłów na gaz ziemny dostarczany z sieci przesyłowych. 

Projekt ustawy dotyczącej maksymalnej ceny energii elektrycznej i zamrażających cenę w ramach limitu głęboko skrytykowali prosumenci, którzy domagają się  uwzględnienia w ich zużyciu energii elektrycznej produkowanej przez nich i odprowadzanej do sieci elektrycznej. 

Kolejne ustawy to kolejny mechanizm pomocowy. Nawet osoba, która na bieżąco śledzi zmiany przepisów, jest w stanie z łatwością się w nich pogubić, ze względu na liczbę aktów prawnych odnoszących się do rządowego wsparcia. A biorąc pod uwagę, że jeśli ktoś skorzysta już z jednego mechanizmu, to nie będzie miał możliwości skorzystania z pozostałych, to dla podjęcia świadomej decyzji konieczne jest przeanalizowanie wszystkich regulacji prawnych. Poza tym, osoby które sięgnęły już po pierwsze rozwiązania, mają teraz pretensje, że kolejne są bardziej korzystne. 

Przepisy nie były konsultowane na etapie prac legislacyjnych. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich to poważne niedociągnięcie. Takie konsultacje mogły wyeliminować wiele nieporozumień i istotnych wad, które rodzą społeczny niepokój.