Jeżeli w trakcie kontroli inspektor podejrzewa, że do tachografu podłączono niedozwolone urządzenie wpływające na jego pracę, ma podstawy go skontrolować. Oczywiście inspektorzy nie zawsze znajdują niedozwolone urządzenia. Wtedy trudno im uzasadnić, że słusznie nałożyli karę. Jeśli ją nakładają, to kara ta i tak jest z reguły uchylana w postępowaniu odwoławczym.
Zdarza się także, że następstwem kontroli na drodze jest kontrola w firmie. Często taka kontrola odbywa się dlatego, że inspektor podczas kontroli na drodze miał wątpliwości, czy firma nie narusza przepisów, więc w przedsiębiorstwie chce to jednoznacznie ustalić.
Nie istnieje akt prawny, który wprost określałby, co pozwala na kontrolę w firmie, a co do niej nie dopuszcza. ITD ma obowiązek sprawdzania firm transportowych w celu ustalenia, czy prowadzą działalność gospodarczą zgodnie z prawem. Kontrole odbywają się więc z bardzo wielu przyczyn. Są wśród nich skargi różnych osób, informacje z innych urzędów, duża liczba naruszeń lub rażące naruszenia. Przyczynami kontroli mogą być też: podejrzenie zagrożenia bezpieczeństwa lub przeciwdziałanie przestępstwom, ochrona konkurencji albo po prostu wątpliwości inspekcji, czy działalność gospodarcza wykonywana jest zgodnie z prawem.
