Koszty utylizacji zepsutego towaru

Przykładowo, w trakcie wykonywania przewozu mrożonek może dojść do uszkodzenia agregatu chłodzącego i towar zostanie nieodwracalnie zniszczony. Przewoźnik zwykle zobowiązany jest do zapłaty odszkodowania za uszkodzony ładunek. Bardzo często zleceniodawca oprócz do zapłaty odszkodowania wzywa kontrahenta także do pokrycia kosztów utylizacji zniszczonego towaru. Polskie przepisy jednoznacznie regulują tę kwestię. Artykuł 82 prawa przewozowego wskazuje wprost, że oprócz odszkodowania przewoźnik zobowiązany jest zwrócić jedynie przewoźne i inne koszty związane z przewozem przesyłki.

Koszty związane z przewozem przesyłki to przede wszystkim wydatki, które zleceniodawca poniósł, aby dokonanie przewozu było należycie przygotowane i zorganizowane. Zalicza się do nich np. przeładunek czy ubezpieczenie towaru. Utylizacja uszkodzonego ładunku jest wydatkiem związanym z likwidacją szkody, a nie przewozem przesyłki. Na gruncie prawa krajowego brak jest przepisu zezwalającego na obciążenie przewoźnika opłatami za dalsze zagospodarowanie uszkodzonego towaru.

Sytuacja przedstawia się podobnie, jeśli chodzi o przepisy międzynarodowe. Artykuł 23 Konwencji CMR wyraźnie wskazuje, że poza odszkodowaniem zwraca się przewoźne, cło i inne wydatki poniesione w związku z przewozem towaru. Podobnie jak w przypadku przepisów krajowych, nie sposób uznać, że utylizacja jest kosztem związanym z przewozem towaru. Sam przewóz kończy się bowiem w momencie dowozu towaru na miejsce określone w zleceniu. Nie ma znaczenia fakt, czy towar został w między czasie uszkodzony oraz czy odbiorca faktycznie go przyjął. Pogląd ten potwierdza międzynarodowe orzecznictwo. Belgijski Tribunal de Commerce de Gand w wyroku z 29 czerwca 1999 r., w sprawie ETL 2000 uznał, że poniesienie kosztów utylizacji leży po stronie nadawcy. Podobny pogląd wyraził Cour d’Appel d’Anvers w wyroku z 17 czerwca 2002 r., JPA 2002.