Jeżeli stosunek zobowiązaniowy w postaci umowy zlecenia nie istniałby pomiędzy zleceniodawcą a radcą prawnym, uprawnienie do dodatkowego wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego nie powstałoby.
Jeżeli więc dodatkowe wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego zostało wypłacone na podstawie zawartej umowy zlecenia, to zleceniodawca jako płatnik zobowiązany jest do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych za zasadach przewidzianych dla dochodów z działalności wykonywanej osobiście, z umowy zlecenia.
Zaliczkę w wysokości 18% oblicza się od przychodu pomniejszonego o procentowe koszty jego uzyskania oraz o potrącone przez płatnika składki na ubezpieczenia społeczne. Tak ustaloną zaliczkę obniża się o pobraną z dochodu zleceniobiorcy składkę zdrowotną.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne u zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tego zlecenia, jeżeli odpłatność za jej wykonywanie określono kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.
