Wśród składników przychodu zwolnionych ze składek na ubezpieczenia wymieniono wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom. Są jednak dwa warunki tego nieoskładkowania – pracownicy nie mogą mieć prawa do ekwiwalentu z tego tytułu oraz miesięcznie wartość udostępnionych posiłków nie może przekraczać 190 zł (interpretacja ZUS nr 226/2013).
Pracodawca przekazuje swoim pracownikom kupony lunchowe. Ich wartość jest w całości finansowana przez spółkę. Od tej kwoty spółka odprowadza zaliczkę na podatek, ale nie opłaca składek. Kupony można wykorzystać na zakup gotowych posiłków. W razie niewykorzystania całej kwoty kuponu pracownikom nie przysługuje ekwiwalent. Ich wartość jest jednak pomniejszana proporcjonalnie do wymiaru etatu. Jest także pomniejszana za czas nieobecności spowodowanej podróżą służbową trwającą powyżej 14 dni.
Spółka postanowiła zmienić zasady przyznawania kuponów. Mają być one wydawane niezależnie od wymiaru etatu, a ich wartość nie ma być pomniejszana w przypadku jakiejkolwiek nieobecności w pracy. Spółka nie miała pewności, czy po wprowadzeniu nowych zasad kupony będą stanowiły podstawę wymiaru składek i zwróciła się do ZUS z wnioskiem o interpretację.
Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączona jest wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 zł. (interpretacja ZUS z 5 czerwca 2013 r., nr 226/2013)
Wartość takich bonów, kuponów może korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru jedynie wtedy, gdy są one realizowane w placówkach gastronomiczno-restauracyjnych, barach, punktach gastronomicznych, stołówkach. Nie podlegają natomiast wyłączeniu z podstawy bony żywieniowe realizowane w sieciach (punktach) handlowych, uprawniające do zakupu produktów spożywczych (np. w sklepach), bo zgodnie z rozporządzeniem posiłki mają być gotowe do spożycia.
Zatem nie mogą skorzystać z wyłączenia, kupony żywieniowe, które są przeznaczane nie tylko na zakup gotowych posiłków w przeznaczonych do tego punktach gastronomicznych, ale również na produkty spożywcze do samodzielnego przygotowania, nabywane w sklepach i placówkach handlowych.
Zaznaczyć jednak trzeba, że prawo do wyłączenia z podstawy wymiaru składek nie jest uzależnione w żaden sposób od wymiaru etatu pracowników oraz ich ewentualnych nieobecności w pracy. Przepis ten nie wskazuje na istnienie w tym zakresie żadnych zależności.
Powyższe zasady znajdują również odzwierciedlenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 listopada 2012 r. (III AUa127/12).
Podstawa prawna: § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Michał Jarosik, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego
Zobacz także:
