Oskładkowanie ryczałtów za prywatne używanie służbowych aut

Kategoria: Składki ZUS
Data: 03-04-2015 r.

Od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje nowy sposób wyceny nieodpłatnego świadczenia na rzecz pracowników w postaci udostępnienia im samochodów służbowych na prywatne potrzeby. Jednak metoda wyceny nie ma wpływu na kwestię oskładkowania takiego przychodu. Zarówno przed zmianą, jak i teraz świadczenie z tego tytułu podlega wliczeniu do podstawy składkowej w pełnym zakresie i – według ZUS – wprowadzenie odpowiednich zapisów do regulaminu wynagradzania nie upoważnia do zastosowania zwolnienia.

Nie ma wątpliwości, że zezwolenie pracodawcy na nieodpłatne lub częściowo odpłatne korzystanie przez pracownika ze służbowego samochodu po godzinach pracy, podczas urlopów czy w weekendy stanowi u niego przychód ze stosunku pracy. Dzięki przysłudze ze strony firmy pracownik nie eksploatuje własnego pojazdu (o ile taki ma) lub nie ponosi kosztów związanych z przejazdami na własny rachunek innymi środkami lokomocji. Przychód to bowiem nie tylko przyrost gotówki, ale również korzyść wynikająca z zaoszczędzenia wydatków osobistych kosztem innego podmiotu (tu: pracodawcy).

 

Od początku roku funkcjonuje nowa wycena takiego nieodpłatnego świadczenia. Ustawodawca określił kwotowo wysokość przychodu z tego tytułu, wprowadzając dwie stawki, które różni pojemność silnika samochodu. Przychód w rozumieniu przepisów podatkowych, osiągany przez pracowników z racji zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowi też podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wyjątkiem od tej reguły, analogicznej z zasadą powszechności opodatkowania, jest system włączeń z podstawy składkowej, na podstawie przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm). W przepisie § 2 tego rozporządzenia nie został wymieniony jako zwolniony, przychód z tytułu używania służbowego pojazdu w celach prywatnych. Jednak można spotkać się z opinią, iż może mieć tu zastosowanie pkt 26, który do przychodów nieoskładkowanych zalicza korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Jak ZUS interpretuje tę ulgę? Otóż, z tego zwolnienia korzystają jedynie przychody, które:

  • wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

  • przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

Zatem składki nie powinny być pobierane wtedy, gdy chodzi o korzyść materialną, polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z przedmiotu czy usługi, za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność to partycypowanie pracownika – choćby symboliczne – w pokryciu kosztów zakupu usługi. Innymi słowy, zwolnienie ma zastosowanie, gdy pracodawca udostępni korzystanie z usługi po cenie niższej od tej, którą pracownik musiałby uiścić (gdyby nie zatrudnienie) w przypadku osobistego nabycia takiej usługi. Jednak jak zauważa ZUS w wydawanych interpretacjach, przy ustalaniu, czy zwolnienie ma zastosowanie, należy każdorazowo sprawdzić, o jaki przedmiot, towar czy usługę chodzi, gdyż tylko skorzystanie z niektórych z nich może uprawnić do zwolnienia.

ZUS uważa, że udostępnienie pracownikowi samochodu służbowego prywatnie nie stanowi korzyści materialnej w rozumieniu powołanego przepisu rozporządzenia składkowego. Pracodawca jest właścicielem pojazdu lub może z niego korzystać na podstawie odrębnego stosunku prawnego, a to oznacza, że nie nabywa samochodu z przeznaczeniem do udostępnienia pracownikowi. Czym innym jest udostępnienie przez pracodawcę pracownikom po cenach niższych niż detaliczne określonych usług i towarów, które pracodawca nabywa z wyraźnym przeznaczeniem na ten cel, a czym innym udostępnienie składników własnego majątku (czy też środków trwałych) służących do wykonywania działalności gospodarczej. Dlatego wartość świadczenia związanego z udostępnieniem pracownikowi samochodu w celach prywatnych, w części finansowanego przez pracodawcę, należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Reasumując, nawet gdyby pracodawca wprowadził do regulaminu wynagradzania czy też specjalnie podjętej w tej sprawie uchwały zapis o możliwości korzystania przez pracowników z samochodów firmowych w celach prywatnych, za choćby symboliczną złotówkę, to i tak ten zabieg nie uchroni pracownika i pracodawcy przed zapłatą składek od częściowo odpłatnego świadczenia.

Warto dodać, że udostępnienie samochodu służbowego nie może być też rozumiane jako „przejazdy środkami lokomocji”, o których mowa w drugiej części treści zwolnienia. Pod tym pojęciem należy rozumieć zorganizowaną i usystematyzowaną formę przemieszczania się, np. wykupienie biletu lotniczego, dowóz pracowników do pracy pojazdem należącym do pracodawcy czy też odwożenie dyrektora/prezesa samochodem służbowym po pracy. Natomiast nie chodzi tu o udostępnienie pracownikowi samochodu służbowego do swobodnego użytku. Przykładowo, takie wyjaśnienie złożył ZUS, oddział w Gdańsku, w interpretacji z 16 stycznia 2015 r. (DI/10000/43/1489/2014).

ZUS odmawiał prawa do zastosowania omawianego zwolnienia również w starszych interpretacjach dotyczących używania przez pracowników służbowych aut prywatnie, kiedy jeszcze obowiązywała wycena świadczenia według cen rynkowych. Przykładowo, oddział ZUS w Gdańsku, w interpretacji z 23 maja 2013 r. (znak DI/10000/451/659/2013) wyjaśnił, że bezpłatne używanie samochodów służbowych do celów prywatnych przez pracowników nie jest nabyciem artykułu, przedmiotu ani usługi, a jedynie polega na bezpłatnym korzystaniu z rzeczy będącej własnością pracodawcy. Ponadto składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być obliczane od przychodu, jaki pracownik uzyskuje, korzystając z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, przez co należy rozumieć korzystanie z transportu publicznego na podstawie przekazywanych przez pracodawcę biletów lub z transportu organizowanego przez pracodawcę (np. zakładowy bus).

Izabela Nowacka, spec. ds. kadrowo-płacowych

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Oskładkowanie umów cywilnoprawnych – 11 odpowiedzi na pytania

pobierz

Okres zasiłkowy

pobierz

Jak rozliczać ekwiwalent za niewykorzystany urlop w 2017 roku

pobierz

Dokumenty ubezpieczeniowe – 8 odpowiedzi na pytania

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 36858 )
Array ( [docId] => 36858 )