Ubezpieczenie społeczne pracownika prowadzącego działalność gospodarczą

Data: 26-05-2014 r.

Osoba, która jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy. Z tytułu prowadzenia działalności może natomiast opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na zasadzie dobrowolności (wówczas obowiązkowa jest składka wypadkowa).

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności jest jednak możliwe wyłącznie wtedy, gdy w ramach pracy na podstawie umowy o pracę osoba prowadząca działalność osiąga przychód w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia (w 2014 r. kwota ta wynosi 1.680 zł.). Jedynie w takim przypadku ubezpieczenia społeczne z działalności są dla niej dobrowolne.

Z kolei ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe z obu tytułów, niezależnie od tego, czy dana osoba z tytułu prowadzenia działalności podlega ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo, czy też dobrowolnie, czy do ubezpieczeń dobrowolnych przystąpiła, czy też nie.

Przykład:

Od 1 września 2013 r. osoba rozpoczęła działalność gospodarczą i od tego dnia zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 0 0. Od 1 kwietnia br. dodatkowo została zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Czy wobec tego powinna od tego dnia wyrejestrować się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA i zgłosić się z tą samą datą tylko do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA?

Odpowiedź na to pytanie uzależnione jest od tego, w jakiej wysokości pracownik otrzymuje wynagrodzenie.

Jeśli więc dana osoba ze stosunku pracy uzyskuje przychód w kwocie co najmniej 1.680 zł i nie zgłasza wniosku o objęcie jej dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzenia działalności, wówczas powinna złożyć w ZUS:

wyrejestrowanie z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA od 1 kwietnia 2014 r.,
zgłoszenie do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA, podając jako datę powstania obowiązku ubezpieczenia 1 kwietnia 2014 r.

Gdyby dana osoba, oprócz obowiązkowej składki zdrowotnej, chciała opłacać składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu prowadzenia działalności, wówczas zamiast dokumentu ZUS ZZA powinna złożyć dokument ZUS ZUA.

Jeżeli ze stosunku pracy osoba uzyskiwałaby przychód w kwocie niższej niż minimalne wynagrodzenie, to nie powinna składać w ZUS żadnych dokumentów, ponieważ ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności byłyby dla niej obowiązkowe, co oznacza, że musiałaby je opłacać na dotychczasowych zasadach.

Podstawa prawna:

art. 6, art. 9, art. 36 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.),
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. nr 186, poz. 1444 ze zm.).

Monika Karczewska, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych

Zobacz także:

Tagi: dokumenty zus, ubezpieczenia społeczne,