Wiele firm ma wdrożony system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, nazywany także systemem zarządzania bezpieczeństwem pracy (SZBP). Istnieją jednak i takie firmy, których szefowie uważają, że system tylko dodatkowo obciąży kadrę kierowniczą i służbę bhp nowymi obowiązkami, a w rzeczywistości niewiele zmieni w przedsiębiorstwie. Jak oceniać to rozwiązanie?
Najlepszym argumentem – w rozumieniu wielu pracodawców – do podjęcia decyzji o wprowadzeniu SZBP jest argument ekonomiczny, to znaczy odpowiedź na pytanie, czy i jak poprawią się wskaźniki ekonomiczne firmy po wdrożeniu systemu. Wymaga ona jednak pewnej, elementarnej wiedzy.
I tak, skuteczny system zarządzania bezpieczeństwem pracy nie jest zbiorem procedur, instrukcji i zadań, ale wzajemnie powiązanych, a także oddziałujących procesów, które ułatwiają przedsiębiorstwu osiąganie celów.
Ponadto w funkcjonowanie SZBP muszą być zaangażowani wszyscy pracownicy, a jego liderem powinien być szef firmy lub wyznaczona przez niego osoba z najwyższego kierownictwa, posiadająca odpowiednią wiedzę i ciesząca się wysokim autorytetem wśród załogi.
Koszty SZBP
Wprowadzenie SZBP może w pierwszym okresie spowodować zwiększenie kosztów stałych (przewidywalnych). Jest to zjawisko normalne, spowodowane w pierwszym rzędzie koniecznością doprowadzenia działań firmy w zakresie bhp do spełnienia minimalnych wymagań przepisów i standardów wymaganych przez system.
Stałe koszty mogą pojawić się w takich obszarach, jak:
profilaktyczne badania lekarskie,
szkolenia bhp i zawodowe,
środki ochrony zbiorowej i indywidualnej,
odzież i obuwie robocze,
posiłki profi laktyczne i napoje,
środki higieny osobistej,
system pierwszej pomocy,
badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowiaw środowisku pracy,
oświetlenie,
wentylacja,
ogrzewanie,
promocja i informacja w zakresie bhp,
służba bhp,
audyty SZBP.
Korzyści z SZBP
Profity z wprowadzenia SZBP dzielą się na niematerialne, takie jak:
zmniejszenie wskaźników częstotliwości i ciężkości wypadków przy pracy,
zminimalizowanie stwierdzonych chorób zawodowych,
zmniejszenie uciążliwości pracy,
poprawa ergonomii na stanowiskach pracy,
zminimalizowanie liczby zatrudnionych w warunkach niebezpiecznych lub uciążliwych,
podniesienie świadomości pracowników w zakresie bhp – poprawa kultury bezpieczeństwa pracy,
szerokie zaangażowanie kadry kierowniczej oraz pracowników w sprawy bhp,
skuteczniejsze szkolenie bhp,
mniejsze problemy podczas kontroli Państwowej Inspekcji Pracy itp. przez udowodnienie stosowania oraz spełnianie międzynarodowych standardów bhp.
Drugą kategorią są korzyści materialne, w których mieszczą się:
ograniczenie kosztów spowodowanych wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi,
zmniejszenie nakładów finansowych związanych absencją chorobową pracowników,
optymalizacja kosztów dotyczących zapewnienia minimalnych, prawnych wymagań bhp, w tym też środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
racjonalizacja nakładów na działania w celu poprawy warunków bhp,
stosowanie działań zapobiegawczych w miejsce usuwania skutków wypadków,
poprawa konkurencyjności firmy przez kreowanie wizerunku nowoczesnego i jednocześnie bezpiecznego przedsiębiorstwa.
Przy podejmowaniu decyzji o wdrożeniu systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy, trzeba jednak pamiętać, że jego wprowadzenie nie jest działaniem jednorazowym, ale początkiem konsekwentnej realizacji ściśle i jasno określonych celów.
Lesław Zieliński, były główny inżynier zarządzania bezpieczeństwem pracy, rejestrowany audytor pomocniczy SZBP wg ISRS
Zobacz także:
