Pracodawca ma prawo wyznaczyć wśród swoich pracowników wykładowcę lub instruktora, nawet jeśli wybrana przez niego osoba nie ma przygotowania pedagogicznego. Wynika to z faktu, że takie przygotowanie nie jest warunkiem koniecznym do prowadzenia kursów.
Obowiązek wykonywania poleceń jest elementem umowy o pracę, co wynika z podporządkowania pracownika pracodawcy. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu, jak również czasie wyznaczonych przez pracodawcę, pracodawca zaś – zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Integralną częścią umowy o pracę może być zakres obowiązków, w którym określa się, jakie powinności ma wykonywać pracownik w ramach zawartej z nim umowy o pracę.
Pracodawca może powierzyć pracownikowi na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym inną pracę niż ta, która została określona w umowie o pracę. Jednak praca taka musi odpowiadać kwalifikacjom danego pracownika i nie może powodować obniżenia jego dotychczasowego wynagrodzenia, a jej powierzenie powinno być podyktowane uzasadnionymi potrzebami pracodawcy.
Do obowiązków pracowniczych należy nie tylko sumienne i staranne wykonywanie swojej pracy, ale również stosowanie się do poleceń przełożonego, które dotyczą pracy i nie są sprzeczne z prawem lub umową o pracę. Jednak gdy określone polecenie pracodawcy narusza powszechnie obowiązujące przepisy, pracownik może odmówić jego wykonania. Podobnie jest w przypadku polecenia, które nie ma związku z wykonywaną przez pracownika pracą.
Jeżeli pracodawca stwierdzi, że pracownik ma odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia kursów (a przygotowanie pedagogiczne nie jest warunkiem koniecznym do ich prowadzenia), to ma prawo powierzyć mu funkcję wykładowcy i nałożyć obowiązek prowadzenia kursu bez dodatkowego wynagrodzenia.
Bezzasadna odmowa wykonania polecenia służbowego narusza podstawowe obowiązki względem pracodawcy. Może uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika bez potrzeby uprzedniego stosowania kar porządkowych.
Podstawa prawna: Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
Przemysław Ł. Siemiątkowski, prawnik, doktorant w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych w Warszawie
Zobacz także:
