Wypadek przy pracy czy w drodze do pracy, gdy siedziba firmy i mieszkanie prywatne są na tej samej posesji?

Autor: Halina Góralska
Data: 11-03-2021 r.

Pracodawca (właściciel firmy), w godzinach nocnych, wyszedł z domu i udał się w kierunku magazynu w celu podjęcia działań związanych koniecznością usunięcia awarii zgłaszanej przez pracownika na zmianie nocnej. Dom, siedziba firmy, magazyn znajdują się na tej samej posesji. W momencie otwierania drzwi od magazynu poślizgnął się, upadł na ziemię doznając złamania kości strzałkowej. W tym czasie panowała na zewnątrz temperatura około -4oC i padał drobny śnieg. Czy był to wypadek przy pracy, czy wypadek w drodze do pracy?

Zdarzenie jakie miało miejsce, w opisanym przypadku, po opuszczeniu prywatnego mieszkania, na posesji będącej jednocześnie terenem zakładu pracy, należy rozpatrywać jako wypadek przy pracy.

Kiedy mówimy o wypadku przy pracy?

Wypadkiem przy pracy jest zdarzenie:

  1. nagłe,

  2. wywołane przyczyną zewnętrzną,

  3. powodujące uraz lub śmierć,

  4. które nastąpiło w związku z pracą:

  1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

  2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

  3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Po otrzymaniu informacji o wypadku, powołany przez pracodawcę zespół powypadkowy niezwłocznie przystępuje do ustalenia okoliczności i przyczyn zdarzenia.

Zespół ma obowiązek:

  • dokonania oględzin miejsca wypadku, w tym stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych, a także zbadania warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć związek z badanym zdarzeniem;

  • sporządzenia, w razie potrzeby, szkicu lub fotografii miejsca wypadku;

  • wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego - jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;

  • zebrania informacji dotyczących wypadku od świadków;

  • zasięgnięcia opinii lekarza, a w razie potrzeby, opinii innych specjalistów - w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;

  • zebrania innych dowodów dotyczących wypadku;

dokonania prawnej kwalifikacji wypadku – zgodnie z ustawą  o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Uwaga

W przedstawionej sytuacji, dla zespołu wyjaśniającego okoliczności i przyczyny wypadku, konieczne jest ustalenie, czy pracodawca zakończył pokonywanie drogi z domu do pracy, co pozwoli kwalifikować zdarzenie jako wypadek przy pracy.

Jakie wskazówki możemy znaleźć w orzecznictwie, które pomogą zakwalifikować wypadek?

 W kwalifikacji zdarzenia pomocne będzie orzecznictwo sądowe. Istotne w opisanym przypadku jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, gdzie rozpoczyna się droga do pracy, a gdzie kończy.

Orzecznictwo w zakresie wypadków w drodze do/z pracy wskazuje, że:

„droga do pracy kończy się z chwilą przekroczenia bramy zakładu lub po wejściu do budynku, w którym znajduje się miejsce pracy pracownika. Zdarzenie, któremu uległby pracownik po wejściu/ wjechaniu na teren zakładu będzie wypadkiem przy pracy”.

Ponadto „(…) jeżeli pracownik uległ wypadkowi na terenie zatrudniającego go zakładu pracy – okoliczność, że stało się to bezpośrednio po ukończeniu pracy, w czasie zdążania ku wyjściu, nie odbiera wypadkowi cech wypadku przy pracy”.

Natomiast Sąd Najwyższy  wskazuje, że:

„(…) pracownik rozpoczyna drogę do pracy po wyjściu z mieszkania, choćby znajdował się jeszcze w budynku (np. na schodach).

W sytuacji, gdy dom obejmuje jeden lokal mieszkalny, początkiem drogi do pracy będzie przekroczenie progu tego domu. W uzasadnionych przypadkach za dom może być uznane również miejsce inne niż miejsce zameldowania, jeżeli było ono aktualnym miejscem pobytu pracownika, np. hotel, mieszkanie wynajęte itp.”. 

Początkiem lub zakończeniem drogi będzie więc sfera prywatna, niezwiązana z pracą. Najczęściej będzie to miejsce zamieszkania.

Podstawa prawna

  • art. 3 Ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 1205 ze zm.),

  • § 7 Rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków (Dz. U. nr 105, poz. 870 ze zm.),

  • Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 sierpnia 1978 r., III PZP 1/78, OSNC 1979/2/30,

  • Wyrok Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 października 1971r., IV TO 17/71,

  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1978 r., III URN 26/78, PiZS 198/7/70,

  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 1997 r., II UKN 245/97, OSNAP 1998/12/370.

Halina Góralska

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Poznaj skuteczne sposoby zmniejszania ryzyka wypadków przy pracach na wysokości

pobierz

Odpowiedzialność za uchybienia w zakresie szkoleń bhp

pobierz

5 praktycznych przykładów omawiania bezpieczeństwa pożarowego w ramach szkoleń bhp ułatwi Ci przygotowanie szkolenia

pobierz

Ryzyko zawodowe a ergonomia stanowisk pracy

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 41260 )
Array ( [docId] => 41260 )