Hipoteka na danej nieruchomości powstaje poprzez wpis do księgi wieczystej. Taka czynność dokonywana jest na wniosek właściciela lokalu (budynku), bądź wierzyciela hipotecznego (czyli podmiotu, na rzecz którego hipoteka została ustanowiona). Hipotekę można ustanowić na:
Prawo pierwszeństwa w rozliczeniu z hipoteki
Nieruchomość może być obciążona więcej niż jedną hipoteką. Wtedy pojawia się problem pierwszeństwa zaspokojenia wierzytelności ustanowionych na hipotece. O kolejności tej decyduje zasada określona w art. 249 § 1 Kodeksu cywilnego. Stanowi ona o pierwszeństwie wpisu z księgi wieczystej. Może się jednak zdarzyć, że wnioski o wpis do księgi wieczystej wpłynęły równocześnie.
- prawie własności do nieruchomości gruntowej lub lokalowej,
- spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkaniowego lub użytkowego,
- prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz prawie odrębnej własności budynków stanowiących odrębną nieruchomość.
Zgodnie z art. 249 § 1 Kodeksu cywilnego prawo powstałe później nie może być wykonywane z uszczerbkiem dla prawa powstałego wcześniej. Z tym, że prawo ujawnione w księdze wieczystej ma pierwszeństwo przed prawem nieujawnionym, chociażby powstało później. Z kolei o pierwszeństwie praw ujawnionych w księdze wieczystej rozstrzyga chwila złożenia wniosku o wpis w księdze (postanowienie SN z 14 lutego 2003 r., IV CK 109/2002, LexPolonica nr 1630430).
Natomiast, jeżeli wnioski wpłynęły równocześnie (np. w przypadku gdy wnioski zostały przesłane pocztą), hipoteki wpisane na podstawie tych wniosków będą korzystały z równego pierwszeństwa.
Pierwszeństwo hipoteki może być zmienione (art. 250 § 1 kc). W tym celu potrzebna jest umowa pomiędzy wierzycielem hipotecznym a osobą, której przysługuje inne ograniczone prawo rzeczowe, jak również wpis w księdze wieczystej.
art. 58 § 1 i 3, art. 244, art. 249 § 1, art. 250 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Zobacz także:
Tagi: hipoteka, kodeks cywilny
