Piramidę Du Ponta z powodzeniem wykorzystamy jako narzędzie symulacji. Jeśli zmienimy niektóre wielkości zjawisk elementarnych leżących w podstawie piramidy, będziemy mogli śledzić wpływ tej zmiany na zjawisko naczelne (szczyt piramidy) w ścisłym powiązaniu ze wszystkimi występującymi w piramidzie relacjami pośrednimi.
Da to możliwość szybkiej prezentacji głównych relacji wskaźnikowych określających kondycję firmy w różnych scenariuszach planu.
Można też przyjąć odwrotny kierunek symulacji - dobrać takie wartości wskaźników u podstawy piramidy (czyli ukształtować w określony sposób zjawiska elementarne), aby uzyskać pożądaną, planowaną lub zamierzoną wartość wskaźnika na szczycie piramidy.
W praktyce częściej spotka się pierwszą odmianę symulacyjnego wykorzystania piramidy. Zwykle w procesie syntetycznej oceny jakości różnych wariantów planistycznych piramida staje się narzędziem szybkiej diagnozy.
Przykład: Załóżmy, że rozważamy dwie wersje planu - wersję bazową oraz inwestycyjną. Wybieramy korzystniejszą.
Planowana sprzedaż = 10.000 zł;
Planowane koszty operacyjne = 8.000 zł;
Koszty finansowe = 1.200 zł;
Wskaźnik OA (rotacja aktywów) = 1,73;
Szacowany w planie wskaźnik zadłużenia aktywów = 46%;
Stopa podatku dochodowego = 19%.
Aby zbudować piramidę Du Ponta, należy obliczyć najpierw wskaźnik rentowności netto (Rn) oraz mnożnik kapitału własnego (Mn).
Jeśli zadłużenie stanowi 46% sumy bilansowej, to kapitały własne stanowią 54%.
Teraz można ocenić syntetycznie plan w wersji bazowej, budując piramidę Du Ponta.
Schemat 1. Piramida Du Ponta
II: Wersja inwestycyjna
Oszacowano, że inwestycja może powiększyć aktywa o 10%, z czego 6% będzie powiększało aktywa trwałe, zaś 4% aktywa obrotowe. Inwestycja w aktywa trwałe zostanie sfinansowana z kredytu, od którego odsetki wyniosą 30 tys. zł. Przyrost aktywów obrotowych zostanie w bilansie zrównoważony pozostającym w firmie zyskiem netto. Inwestycja ta ma w planowanym okresie roku przynieść wzrost sprzedaży, ale i wzrost kosztów operacyjnych o 8%.
Jeśli zastosujemy analogiczną technikę jak w wersji bazowej, będziemy mogli szybko dokonać porównania obu wariantów. I tak, najpierw liczymy wartość Rninw oraz Mninw.
Nowy poziom mnożnika będzie wynikiem powiększenia w stosunku do wariantu bazowego aktywów (licznika wzoru) o 10 punktów, zaś kapitału własnego (mianownika wzoru) o 4 punkty:
Ponieważ w różnym stopniu zmienią się aktywa oraz sprzedaż -w efekcie w stosunku do wariantu bazowego zmieni się poziom wskaźnika OA (rotacja aktywów).
Przedstawiając wariant inwestycyjny w formie piramidy, możesz ocenić obie wersje planu.
Schemat 2. Schemat piramidy
Z punktu widzenia rentowności kapitału własnego wariant inwestycyjny planu jest korzystniejszy o niecałe 2 pkt proc.
dr Jacek Kowalczyk, adiunkt na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego
Zobacz także:
