Udział spółkowy może zostać nabyty przez jednego z małżonków. Wspólnikiem jest małżonek, który dokonał czynności prawnej, a udział spółkowy wchodzi do jego majątku. Nabycie udziałów spółkowych może nastąpić odpłatnie jak i nieodpłatnie. W przypadku odpłatnego nabycia udziałów spółkowych mają zastosowanie przepisy o sprzedaży uregulowane w Kodeksie cywilnym.
Sytuacja, gdy małżonek nabywa ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce osobowej jest, o tyle prosta, że zgodnie z obowiązującą zasadą surogacji nie budzi wątpliwości, iż prawa majątkowe nabyte w zamian za środki z majątku osobistego wchodzą do tego majątku (art. 33 pkt 10 k.r.o.).
Kwestią problematyczną jest natomiast ustalenie zasad przynależności udziału spółkowego w przypadku wykorzystania do nabycia tego udziału środków z majątku wspólnego małżonków. Bez względu na to, do którego z majątków małżonków wchodzi udział spółkowy, udział w zysku będzie wchodził do majątku wspólnego małżonków.
Może pojawić się tylko wątpliwość co do tego, czy udział w zysku jest dochodem z innej działalności zarobkowej małżonka, czy też dochodem z majątku wspólnego bądź osobistego. Działalność zarobkową prowadzi spółka osobowa, a nie wspólnicy, którzy mogą w różnym zakresie uczestniczyć w działalności spółki. Dosyć często ich pozycja w spółce jest raczej bierna. Wydaje się zatem, że bardziej uzasadnione jest zakwalifikowanie udziału w zysku jako dochodu z majątku.
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Podstawa prawna: Kodeks cywilny ( Dz. U. z 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm.)
Przemysław Gogojewicz
Zobacz także:
