Spółka z o.o. bez kapitału zakładowego jest coraz bardziej realna

Rząd przyjął założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.Proponowane rozwiązania mają m.in. ułatwić podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.

Elastyczniejsza ma być kształtowana struktura majątkowa spółki z o.o. Zdaniem autorów proponowanych zmian powinno to zwiększyć jej atrakcyjność wobec rosnącej konkurencji ze strony spółek zakładanych w innych państwach Unii Europejskiej.

Przede wszystkim nie będzie obowiązkowe tworzenie kapitału zakładowego przez spółkę z o.o. Jeśli jednak wspólnicy się na to zdecydują, to minimalny kapitał potrzebny do założenia spółki z o.o. będzie wynosił 1 zł. Obecnie konieczne jest przynajmniej 5 tys. zł.

Oczekuje się, że to kolejne już obniżenie wartości kapitału zakładowego zwiększy zainteresowanie prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółek z o.o. Kiedy w 2008 roku kapitał zakładowy spółki z o.o. został obniżony z 50 do 5 tys. zł, to liczba spółek zakładanych w tej formie wzrosła.

Przyjęcie przepisu o dowolności tworzenia kapitału zakładowego w spółce z o.o. oznaczałoby, że Polska byłaby pierwszym krajem w Europie, który zdecydował się na takie rozwiązanie.

Ponadto w spółce z o.o. będzie można ustanowić udziały bez oznaczonej wartości (nominału). Rozwiązanie takie jest alternatywą wobec tradycyjnego modelu kapitału zakładowego, który jest podzielony na udziały o określonej wartości nominalnej. Udziały beznominałowe będą „oderwane” od kapitału zakładowego. Cena – po której wspólnik obejmie udziały beznominałowe –zostanie określona w umowie spółki.

Propozycje przewidują, że spółka z o.o. będzie mogła funkcjonować na bazie kapitału zakładowego albo kapitału udziałowego (z udziałami bez wartości nominalnej). Dopuszczony zostanie także model mieszany, czyli wspólnicy będą mogli mieć udziały tradycyjne i beznominałowe. Ten ostatni model będzie przydatny dla już istniejących spółek. Jeśli zechcą pozyskać kapitał, to będą mogły zdecydować się na ustanowienie udziałów beznominałowych, bez konieczności wdrażania w tym celu czasochłonnej i kosztownej procedury przekształceniowej. Model mieszany ułatwi również spółce restrukturyzację. W praktyce stworzy możliwość emisji udziałów beznominałowych bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych czynności.

Jednocześnie zaproponowano nowe instrumenty ochrony wierzycieli, aby zabezpieczyć ich interesy w spółce z o.o.

Przewiduje się wprowadzenie tzw. testu wypłacalności. Oznacza to, że każda wypłata na rzecz wspólników – z tytułu udziału w zysku – będzie wymagała złożenia przez zarząd oświadczenia, że nie doprowadzi do utraty przez spółkę zdolności do wykonywania zobowiązań w ciągu roku jej działalności. Rozwiązanie to dotyczyłoby wszystkich spółek, czyli również tych obecnie istniejących.

Wprowadzony też będzie obowiązek tworzenia przez spółkę z o.o. kapitału zapasowego jako rezerwy na pokrycie przyszłych strat dla ewentualnych wierzycieli, w wysokości 5% sumy zobowiązań spółki, ale nie mniej niż 50 tys. zł.

Ponadto zostanie wprowadzona kolejność źródeł pokrycia strat bilansowych spółki.W pierwszej kolejności na pokrycie straty powinny być przeznaczane tzw. wolne środki (przykładowo – zysk za ostatni rok obrotowy, niepodzielone zyski z lat ubiegłych), wolna część kapitału zapasowego, a dopiero na samym końcu – środki z kapitału zakładowego.

Zarząd spółki zostanie zobowiązany do dokonywania okresowej oceny wystąpienia ryzyka znacznej straty spółki oraz zachowania przez nią wystarczającej wypłacalności. Powinno się to przyczynić do realizacji obowiązku zwoływania przez zarząd zgromadzeń wspólników w sytuacji zagrożenia istnienia spółki. Obecnie obowiązek ten jest lekceważony.

Założono, że jeśli spółka z o.o. będzie dysponować zyskiem za ostatni rok obrotowy, wtedy będzie mogła nabyć do 25% udziałów własnych (na podstawie uchwały wspólników).

Proponowane zmiany są dopiero w formie założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.