Świadczenia z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest przeznaczony m.in. na finansowanie działalności socjalnej. Jest ona rozumiana jako usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową (art. 1 i 2 ustawy o ZFŚS)

Osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści, byli pracownicy oraz ich rodziny oraz inne osoby, którym takie prawo zostało przyznane w regulaminie funduszu (art. 2 ustawy o ZFŚS).

Zobacz koniecznie: Podpowiadamy, jak rozliczać świąteczne prezenty dla pracowników 

Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wyznacza zasadę, zgodnie z którą przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu musi być uzależniona od sytuacji rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu (art. 8 ustawy o ZFŚS). 

Sądy niejednokrotnie zaznaczały w swoich wyrokach, jak ważne jest stosowanie tej zasady i uzależnienia wartości przyznanego świadczenia od łącznie rozpatrywanej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Przyznający świadczenie mają więc obowiązek indywidualnego rozpatrywania wniosków, choć ustawodawca pozostawił tutaj sporą swobodę pracodawcy, ponieważ nie wskazał żadnych progów, które powinny być brane pod uwagę. 

Ważne: Decyzje o każdorazowym przyznaniu pomocy z ZFŚS na określony cel, należą do pracodawcy lub osoby odpowiedzialnej w imieniu pracodawcy, a swoboda ich podejmowania jest ograniczona uprawnieniami związków zawodowych bądź pracownika wybranego przez załogę do reprezentowania jej interesów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 28 kwietnia 2016 r. - III AUa 651/15, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 22 marca 2016 r. - III AUa 657/15).

Przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wyłączają możliwość przyznawania osobom uprawnionym świadczeń w takiej samej wysokości. Można spotkać tezę, że takie działanie powinno być uznane za przyznanie dodatku do wynagrodzenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 lutego 2013 r. - III AUa 1326/12).