Do złożenia jednego wniosku o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym ustawowym wymiarze, a bezpośrednio po nim - urlopu rodzicielskiego w pełnym ustawowym wymiarze, ma prawo każda pracownica, która urodziła dziecko.
Przepis nie uprawnia natomiast do tego pracownika ojca wychowującego dziecko. Może on natomiast skorzystać z części tego w sumie rocznego płatnego urlopu, jeżeli uprzednio zrezygnuje z niej pracownica – matka dziecka.
Z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i z urlopu rodzicielskiego może skorzystać każda pracownica, niezależnie od:
rodzaju pracodawcy (spółka cywilna, spółka handlowa, osoba prowadząca działalność gospodarczą, urząd, fundacja, zakład opieki zdrowotnej, itd.),
wielkości zakładu pracy, tj. liczby zatrudnionych pracowników,
zajmowanego stanowiska, pełnionej funkcji, rodzaju pracy,
wymiaru czasu pracy (etatu),
rodzaju umowy o pracę (umowa zawarta na czas nieokreślony, umowa terminowa).
Konieczne pozostawanie w stosunku pracy
Z
obu tych urlopów pracownica może skorzystać tylko w okresie
pozostawania w stosunku pracy. Jest to warunek konieczny. Nie zostanie
on spełniony np. w przypadkach, gdy:
umowa terminowa pracownicy przedłużyła się z mocy prawa do dnia porodu, a także
rozwiązuje się umowa o pracę kobiety zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony - na zastępstwo w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy innego pracownika.
Umowa terminowa się nie przedłuży
Trzeba przy tym podkreślić, że złożenie wniosku o udzielenie rocznego płatnego urlopu, na który składają się:
20-tygodniowy urlop macierzyński,
6-tygodniowy dodatkowy urlop macierzyński oraz
26-tygodniowy urlop rodzicielski,
nie spowoduje samo w sobie przedłużenia się terminowej umowy o pracę do dnia zakończenia tych urlopów. A zatem, pracownica będzie korzystała z tych urlopów tylko do dnia rozwiązania się umowy o pracę. W związku z tym, jeżeli kobieta jest zatrudniona na podstawie terminowej umowy o pracę, która rozwiązałaby się w okresie wskazanego rocznego urlopu, pracodawca powinien go udzielić tylko do dnia zakończenia stosunku pracy – nawet jeśli pracownica wnioskuje o więcej – np. o pełne 52 tygodnie urlopu związanego z rodzicielstwem.
Pozostaje prawo do zasiłku
Natomiast matka nie traci równocześnie prawa do zasiłku macierzyńskiego, skoro w dniu porodu podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie z nowymi przepisami zasiłek ten będzie mogła pobierać przez okres
do 52 tygodni. Wynika to wprost z art. 29 ust. 1 pkt 1 i ust. 5 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Podstawa prawna:
- art. 179[1] - art. 179[5] ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
- art. 29 - art. 31 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).
Bożena Lenart, prawnik, specjalista prawa pracy
Zobacz także: