Przepisy prawa nie wskazują, jaką formę powinno przybrać takie porozumienie. Jednakże ze względów dowodowych zalecane jest stosowanie formy pisemnej. Forma taka jest szczególnie pomocna np. w razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Przy braku w aktach osobowych pracownika pisemnego porozumienia pracodawca może mieć problemy z przekonaniem inspektora kontroli, iż faktycznie zawarto takie porozumienie w formie ustnej. Forma ustna jest co prawda dopuszczalna, ale aby przekonać inspektora PIP, należałoby wezwać pracownika, aby potwierdził fakt zawarcia porozumienia.
Zamiast ekwiwalentu urlop – tylko za zgodą obu stron umowy
Jeżeli w trakcie zatrudnienia pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, co do zasady, pracodawca w momencie rozwiązania umowy powinien wypłacić mu w zamian ekwiwalent pieniężny. Wyjątkowo, gdy bezpośrednio po ustaniu dotychczasowego zatrudnienia strony nawiązują kolejną umowę o pracę, możliwe jest wykorzystanie urlopu w czasie kolejnego zatrudnienia. Warunkiem dopuszczającym taką możliwość jest jednak porozumienie stron w tym zakresie. Co powinno zawierać takie porozumienie i jakie sankcje grożą pracodawcy, gdy go nie podpisze z pracownikiem?
Forma porozumienia
Jeśli zaś strony nie ustalą w porozumieniu, że niewykorzystany w naturze urlop będzie wykorzystany w trakcie trwania kolejnej umowy o pracę, pracodawca zobowiązany jest – z momentem zakończenia dotychczasowego stosunku pracy – wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny.
Gdy po zakończeniu jednej umowy o pracę pracodawca zawiera z pracownikiem bezpośrednio kolejną umowę o pracę, wówczas z obowiązku wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany dotychczas urlop zwalnia go tylko zawarcie omawianego porozumienia. Kwestie te są standardowo kontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy. W razie takiej kontroli nie będzie nawet istotne, że pracodawca faktycznie udzieli pracownikowi w trakcie kolejnego zatrudnienia urlopu, do którego pracownik ten nabył prawo podczas trwania poprzedniej umowy o pracę. Przy braku porozumienia pracodawca będzie w dalszym ciągu zobowiązany wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop z poprzedniej umowy o pracę.
Treść porozumienia
Omawiane porozumienie powinno zawierać:
- datę jego podpisania (co jest ważne, gdyż trzeba je podpisać najpóźniej w ostatnim dniu obowiązywania dotychczasowej umowy o pracę, z której niewykorzystany urlop będzie wykorzystany w trakcie kolejnej umowy);
- wskazanie stron, czyli dane pracodawcy i pracownika oraz ich własnoręczne podpisy;
- jednoznaczne stwierdzenie, że strony umowy o pracę postanawiają, iż przysługujący pracownikowi urlop wypoczynkowy zostanie udzielony mu podczas kolejnej umowy o pracę (zamiast wypłaty ekwiwalentu).
Sankcje dla pracodawcy
W sytuacji gdy pracodawca i pracownik nie podpiszą wskazanego porozumienia i jednocześnie pracodawca z momentem zakończenia dotychczasowej umowy o pracę nie wypłaci pracownikowi przysługującego mu ekwiwalentu urlopowego, naraża się na zarzut popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika poprzez niewypłacenie w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi, jakim jest ekwiwalent za urlop. Wykroczenie to jest zagrożone karą grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł (art. 282 § 1 pkt 1 kp). Niezależnie od wspomnianej grzywny inspektor Państwowej Inspekcji Pracy może wydać w trakcie kontroli nakaz wypłaty pracownikowi należnej kwoty ekwiwalentu urlopowego (mimo że zatrudnienie jest między stronami nadal kontynuowane na podstawie kolejnej umowy o pracę).
art. 171 § 3, art. 282 § 1 pkt 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 1502).
Rafał Jaroszyński, prawnik, specjalista prawa pracy
Zobacz także:
