Niekiedy w wyniku nieterminowych realizacji danych projektów (np. robót budowlanych) zamawiający nalicza kary umowne wobec przedsiębiorcy (podatnika). Warto poznać w jakich okolicznościach kary umowne mogą być kosztem podatkowym, a które zdarzenia to wykluczają.
Kary umowne mogą być kosztem podatkowym spółki
Kary umowne spółka może wliczyć w koszty podatkowe, pod warunkiem, że działa przy zachowaniu zasad należytej staranności, a naliczone kary wynikają z okoliczności, na które nie miała wpływu i są one związane z uzyskiwanym przez spółkę przychodem w ramach prowadzonej działalności.
Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i art. 16 ustawy o CIT. W konsekwencji, aby dany wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione warunki określone w tym przepisie.
Na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów, albo wykonanych robót i usług.
Przepis ten wyklucza z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania wyłącznie z tytułów w nim wymienionych.
Kiedy kary umowne mogą być kosztem
W przypadku konieczności zapłacenia kar, należy zbadać, czy zostanie spełniona ogólna przesłanka wynikająca z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, tj. czy istnieje związek przyczynowo-skutkowy poniesionych wydatków z przychodem, czy też wydatki te służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Może się np. zdarzyć, że naliczone kary umowne dotyczą wykonywania przedmiotu umowy i mają związek z osiąganymi z tego tytułu przychodami podatkowymi. Do tego rodzaju sytuacji może dochodzić np. w przypadku umów o roboty budowlane, gdy kary umowne wynikły z niedotrzymania terminów przez podwykonawców lub kontrahentów podatnika.
Kary umowne mogą też dotyczyć prac wykonanych nieterminowo, a nie wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług, ani też zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, czyli nie należą do rodzaju wydatków, które ustawa dyskwalifikuje jako możliwe do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów.
Zobacz także: