Wartość początkową środka trwałego, od której ustala się odpisy amortyzacyjne stanowiące koszt uzyskania przychodu, należy zmienić m.in. gdy środek trwały zostanie ulepszony w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji.
Jeżeli podatnik przebudowuje, rozbudowuje, rekonstruuje, adaptuje lub modernizuje środek trwały i w ten sposób go ulepsza, musi szczególnie uważać na wysokość wydatków, które poniósł na ten cel. Jeśli bowiem suma wydatków na ulepszenie środka trwałego przekroczy w ciągu roku podatkowego wartość 3.500 zł, będzie musiał w miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie, powiększyć jego wartość początkową o sumę wydatków poniesionych na ten cel w roku podatkowym.
Dotyczy to również wydatków na nabycie części składowych bądź peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3.500 zł. Jeżeli w trakcie roku podatkowego okaże się, że podatnik zmuszony jest ponieść na ten środek trwały kolejne wydatki przekraczające kwotę 3. 500 zł, będzie musiał dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów.
Niestety, ustawodawca nie określił w przepisach, w jaki sposób należy w tym przypadku dokonać korekty, natomiast większość organów podatkowych stoi na stanowisku, że w takim przypadku konieczna jest korekta wsteczna. Warto jednak w tej sprawie wystąpić z wnioskiem o wydanie wiążącej interpretacji przepisów prawa.
Przykład 1:
Wydatki na części składowe i peryferyjne
Jeżeli przedsiębiorca ulepszył środek trwały, a suma wydatków na części składowe i peryferyjne wyniosła 10.000 zł, w tym tylko jedna część miała cenę nabycia wyższą niż 3.500 zł, tj. 6.000 zł, należy zwiększyć wartość początkową środka trwałego jedynie o tę kwotę. Pozostałe wydatki w wysokości 4.000 zł można zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu
Bardziej złożona sytuacja występuje w przypadku rozbudowy środka trwałego, która nie obejmuje zakupu części składowych lub peryferyjnych.
Przykład:
Rozbudowa składnika majątku
W maju 2011 r. przedsiębiorca wydał 2.000 zł na rozbudowę środka trwałego, następnie we wrześniu br. poniósł na ten sam cel wydatek w wysokości 1.300 zł, w grudniu zaś po raz kolejny rozbudował ten środek trwały kosztem 1.700 zł. Suma nakładów poniesionych na rozbudowę(nieobejmująca zakupu części składowych ani peryferyjnych) przekroczyła więc w ciągu roku podatkowego wartość 3.500 zł, wobec czego należy w grudniu zwiększyć wartość początkową środka trwałego o 5.000 zł. Trzeba przy tym zauważyć że jednak, że podatnik wcześniej zaliczył do kosztów uzyskania przychodu wydatki w wysokości 2.000 zł (w maju) i 1.300 zł (we wrześniu). Ze względu na to, że razem nie przekroczyły limitu 3.500 zł, nie doszło do ulepszenia środka trwałego.
W przepisach o podatku dochodowym ma jednak odpowiedzi na to, jak należy postąpić w opisanej sytuacji, tj. przekroczenia limitu 3.500 zł w grudniu. Moim zdaniem należy zwiększyć w grudniu wartość początkową środka trwałego i jednocześnie wystornować poprzednio zaksięgowane kwoty z kosztów uzyskania przychodu.
O ulepszeniu można mówić jednak tylko wtedy, gdy wydatki poniesione na ulepszenie pociągają za sobą wzrost wartości użytkowej środka trwałego w stosunku do wartości z dnia, w którym środek trwały przyjąłeś do używania. Jeżeli więc wartość użytkowa się nie zwiększa, to dowolnie wysokie wydatki nie wpływają na wzrost wartości początkowej.
W praktyce organy podatkowe zwracają największą uwagę na kwestię tego, czy wykonane prace są remontem bądź miały na celu utrzymanie środka trwałego w stanie używalności, czy też była to modernizacja (ulepszenie). Ma to istotne znaczenie, gdyż w pierwszym przypadku (remont) wszystkie wydatki można bezpośrednio zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, w drugim (modernizacja) – suma wydatków zwiększa zaś wartość początkową ulepszanego środka trwałego.
Ustalenie, kiedy nastąpiło ulepszenie środka trwałego, ma dla podatnika ogromne znaczenie, gdyż taki poniesionych wydatków nie wliczy bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu, lecz zwiększają one wartość początkową środka trwałego.
Marcin Wielkopolanin, specjalista ds. podatkowych
Zobacz także:
