Polski system podatkowy nie jest przyjazny dla dochodów menedżerów w spółkach. Jednym ze sposobów optymalizacji podatkowej kontraktów są opcje menedżerskie.
Opcje menedżerskie jako narzędzie optymalizacji podatkowej
Mechanizm opcji menedżerskich polega na przyznaniu osobom zarządzającym spółką prawa do zakupu akcji spółki po preferencyjnej cenie, najczęściej niższej od wartości rynkowej. Nabycie od pracodawcy opcji kupna daje pracownikowi prawo, lecz nie obowiązek, kupna określonej liczby akcji spółki po z góry określonej cenie. Zwykle dopiero po upływie określonego w umowie okresu oraz spełnieniu warunków nabycia możliwa jest realizacja prawa wynikającego z opcji pracowniczych (menedżerskich).
Opcje menedżerskie są atrakcyjne pod względem podatkowym z dwóch powodów. Po pierwsze, nie podlegają opodatkowaniu w momencie ich przyznania czy realizacji. Obowiązek podatkowy powstaje dopiero w chwili zbycia akcji objętych w ramach programu opcji menedżerskich. Zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy o PIT dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia tych akcji. Z kolei art. 24 ust. 12a stanowi, że ust. 11 ma zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Przychód powstanie dopiero w momencie zbycia akcji objętych w ramach programu opcji menedżerskich, pod warunkiem że:
- opcje na akcje muszą być przekazane na podstawie uchwały walnego zgromadzenia oraz
- są akcje spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Zbycie akcji objętych programem opcji menedżerskich będzie opodatkowane jako dochód z kapitałów pieniężnych stawką podatkową w wysokości 19% (art. 30b ust. 1 ustawy o PIT). Przychodem będzie cena sprzedaży akcji, która powinna mieć charakter rynkowy. Kosztem uzyskania przychodu będą wydatki poniesione na nabycie lub objęcie akcji. Zgodnie z art. 30b ust. 6 i art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o PIT dochodu z tego tytułu nie można łączyć z dochodami uzyskanymi z innych źródeł. Menedżer po zakończeniu roku podatkowego musi samodzielnie wykazać osiągnięte dochody z tego tytułu w deklaracji PIT-38. Tym samym możliwe będzie uniknięcie opodatkowania według skali podatkowej (18% i 32%).
Zobacz także:
