Dochody gminy z opłat za gospodarowanie odpadami nie podlegają VAT

Z początkiem lipca 2013 r. upływa termin ostatecznego wprowadzenia przez gminy nowych zasad odbierania odpadów komunalnych. Wiąże się to z obowiązkami organizacji całego systemu związanego z utrzymaniem czystości, a co za tym idzie – ponoszeniem wydatków na ten cel, które mają być przerzucone na mieszkańców. Pobór dochodów dla działów finansowych gmin oznacza nie tylko konieczność właściwego naliczenia i ewidencji tych opłat, lecz także rozważenie ich charakteru w kontekście przepisów ustawy o VAT.

Od początku roku gminy zostały zobowiązane do zorganizowania systemu odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Zmiany te zostały wprowadzone nowelizacją ustawy z 1 lipca 2011 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: ustawa o utrzymaniu czystości). Na przygotowanie się do ostatecznego przejęcia tych obowiązków mają jeszcze czas, ale od 1 lipca system ten musi funkcjonować już we wszystkich jednostkach.

Nowe przepisy wprowadzają zasadę, że to gmina będzie zawierała umowę z przedsiębiorcą odbierającym odpady od właścicieli nieruchomości. Będzie on wybrany w drodze przetargu. Właściciele nie będą już zobowiązani do samodzielnego podpisywania umów na wywóz nieczystości z terenu swoich nieruchomości. Taka zasada będzie dotyczyła każdego mieszkańca.

Należy pamiętać, że gmina realizując nałożone na nią ustawą o utrzymaniu czystości zadania występuje, jako organ władzy publicznej. Dlatego z tytułu wykonywania tych czynności nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT. Nie uznaje się, bowiem za podatnika VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT).

Gmina w zakresie osiąganych dochodów z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie jest, więc podatnikiem VAT. W stawce opłat nie uwzględnia się, więc tego podatku. Nie należy również wystawiać faktur za te czynności właścicielom nieruchomości.

Halina Skiba, specjalista w zakresie rozliczanie VAT w samorządzie