Odliczenie VAT z faktury od fikcyjnej firmy - decyduje dobra wiara

Kategoria: VAT i akcyza
Data: 21-06-2013 r.

Faktura otrzymana od nieistniejącej (fikcyjnej) firmy nie zawsze pozbawia podatnika prawa do odliczenia wykazanego w niej VAT. Takie wnioski płyną z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 marca 2013 r. (I FSK 436/12)

W rozpatrywanej przez sąd sprawie, podatnik kupował paliwo od podmiotów, które – jak się okazało – nie były jego właścicielami. Organ podatkowy uznał, ze podatnik brał udział w procederze wyłudzania VAT i odmówił mu prawa do odliczenia podatku wykazanego w fakturach za to paliwo. Fiskus uznał że nawet nieświadome uczestnictwo w takim oszustwie pozbawia podatnika możliwości odliczenia podatku.

Opinię tą podzielił również Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi, do którego podatnik wniósł skargę. Zdaniem sądu specyfika rynku paliw nakłada na ich odbiorców obowiązek szczególnego sprawdzania rzetelności źródła dostawy.

Od niekorzystnego orzeczenia podatnik odwołał się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten stwierdził, że organy podatkowe mają obowiązek badania dobrej wiary podatnika i gdyby ustalenia potwierdzały, że dochował on należytej staranności przy zakupie, to nie można pozbawić go prawa do odliczenia VAT.

Stanowisko NSA wypływa z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). W orzeczeniu wydanym w sprawie C-642-463/11 Trybunał uznał, że nie można wymagać od odbiorcy faktury podejmowania czynności sprawdzających, które nie są jego zadaniem. Natomiast należy uwzględnić fakt, czy nabywca wiedział (lub powinien był wiedzieć), że dana transakcja wiąże się z naruszeniem przepisów o VAT.

Podobne stanowisko TSU prezentował także we wcześniejszych wyrokach (np. w połączonych sprawach C 354/03, C 355/03 i C 484/03, sprawach C 409/04 i C 271/06, a także w sprawach połączonych C 439/04 i C 44/04).

Należy zauważyć, że omawiany wyrok zmienia kierunek dotychczasowego orzecznictwa w tym zakresie. Przykładowo w wyroku z 1 grudnia 2010 r. (I FSK 936/09) NSA stwierdził, że faktura nieodzwierciedlająca rzeczywiście dokonanej czynności przez jej wystawcę, nie daje jej odbiorcy prawa do odliczenia kwoty określonej w niej kwoty, jako podatek nawet wtedy, gdy nabywca działa w dobrej wierze. Podobnie uznał NSA w sprawie I FSK 21/11 i I FSK 1122/10.

Rafał Kuciński, prawnik specjalista z zakresu VAT


Zobacz także:

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 31405 )
Array ( [docId] => 31405 )