Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają, co do zasady, czynności odpłatne, tj. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. W pewnych jednak sytuacjach opodatkowaniu podlegają także czynności nieodpłatne, w tym nieodpłatne przekazanie towarów przez podatnika.
Ustawa określa dodatkowo pewne czynności, które należy traktować na równi z odpłatną dostawą towarów. Takimi czynnikami są również pewne działania podatnika mające charakter nieodpłatny. Za opodatkowaną dostawę towarów uważa się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników,
- wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
W przypadku czynności nieodpłatnej dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
