Różnicowanie stawek VAT na podobne produkty niezgodne z przepisami

Kategoria: VAT i akcyza
Data: 09-04-2015 r.

Polskie regulacje dotyczące różnicowania stawek VAT w przypadku niektórych produktów spożywczych są niezgodne z regulacjami unijnymi. NSA uznał, że odmienne opodatkowanie może dotyczyć całych segmentów produktów, ale nie poszczególnych towarów w tej samej grupie.

Zgodnie z przepisami stawki VAT są zróżnicowane na różne rodzaje produktów. Niekiedy jednak pojawia się problem, gdy ustawodawca nakazuje różnicować je w stosunku do takich samych produktów, ale z różnym terminem przydatności do spożycia. Tak było w przypadku producenta wyrobów cukierniczych, który nie zgadzał się z koniecznością różnicowania stawek na swój asortyment (termin < 45 dni = 8%; termin > 45 dni = 23%).

 

Podatnik uzyskał korzystny dla siebie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, który stwierdził, że ustawodawca mógł ustalić odmienne stawki VAT dla różnych artykułów spożywczych, jednak wybór metodologii przyporządkowywania poszczególnych produktów do danej stawki, bazujący przede wszystkim na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), bądź ewentualnie wskazanych, niczym konkretnym nieuzasadnionych kryteriów (np. termin trwałości/przydatności do spożycia), narusza Dyrektywę 112. Odmienne opodatkowanie dotyczyć może całych segmentów, a nie poszczególnych towarów funkcjonujących w całej grupie podobnych produktów.

Analizując orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), nietrudno dojść do wniosku, że zastosowanie różnych stawek dla podobnego asortymentu – np. orzechów ziemnych (23%), migdałów i orzeszków pistacjowych (8%) a orzechów włoskich czy laskowych (5%) – wydaje się zupełnie niezrozumiałe i niepoprawne. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zasada neutralności podatkowej, będąca nieodłączną częścią wspólnego systemu VAT, nie dopuszcza odmiennego traktowania z punktu widzenia opodatkowania VAT towarów lub usług podobnych, konkurencyjnych wobec siebie, lecz nakazuje, aby do towarów tych lub usług stosowana była jednakowa stawka VAT.

Takie wnioski TSUE zawarł w wyroku C-41/09, w którym skrytykował różnicowanie stawek tych samych kategorii produktów (np. na musztardę – 23% czy keczup – 8%). Jako produkty podobne określa się towary, które w opinii przeciętnego konsumenta mogą być używane wymiennie, gdyż pełnią podobną bądź identyczną funkcję i mają zbliżone właściwości (wyrok TSUE w sprawach C-259/10 i C-26/10).

NSA podkreślił, że problem zróżnicowania stawek podatkowych na towary substytucyjne dotyczy znacznie większego grona podatników niż tylko producentów ciastek. Tożsama sytuacja dotyczy również pośredników w handlu. Niekorzystna dla podatników i jednocześnie nieprawidłowa implementacja objąć mogła dodatkowo takie kategorie artykułów spożywczych, jak napoje, przekąski, przyprawy, bakalie, desery mleczne.

Aleksandra Plichta, starszy konsultant w Accreo

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 37003 )
Array ( [docId] => 37003 )