Skutki podatkowe przy tworzeniu spółki przez fundację

Aport do spółki może wnosić osoba fizyczna, grupa osób lub osoba prawna wspólnie z osobami fizycznymi. Aport może wnosić także fundacja i obejmować w niej udziały. Niekiedy fundacje obejmują udziały w spółkach powyżej ich ceny nominalnej. Jakie będą konsekwencje takich operacji na gruncie VAT, PIT lub CIT?

Wniesienie wartości niematerialnej i prawnej (know-how) jako wkładu do spółki przez osobę fizyczną będzie dla niej neutralne w zakresie podatku VAT, jeżeli osoba ta nie wykorzystywała tego prawa w ramach działalności gospodarczej prowadzonej jako czynny podatnik VAT. Obrót takim prawem dla celów podatku VAT uznawane jest za świadczenie usług. Gdyby prawo majątkowe było przed wniesieniem wykorzystywane w działalności, to w takim przypadku mielibyśmy do czynienia z jego wykorzystaniem dla celów osobistych podatnika, co skutkowałoby koniecznością jego opodatkowania po stronie wnoszącego.

W takim przypadku nie wystawia się faktury dla spółki, do której wnoszony jest wkład, w związku z czym po jej stronie nie powstają żadne skutki w podatku VAT, w szczególności zaś prawo do odliczenia podatku naliczonego. Po stronie Fundacji nie powstaną żadne skutki w zakresie podatku VAT w związku z wniesieniem wkładów niepieniężnych przez pozostałych wspólników.

Wniesienie wkładów przez osoby fizyczne do spółki w innej postaci niż pieniężna w zamian za objęte udziały jest dla nich neutralne w zakresie skutków w podatku dochodowym, jeżeli nie są one związane z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą. Jeżeli jednak prawa te są związane z działalnością to ich wniesienie do spółki uznawane jest za odpłatne zbycie, z którego tytułu powstaje przychód odpowiadający wartości obejmowanych udziałów.

Jeżeli fundacja obejmuje udziały za kwotę wyższą od ich wartości nominalnej, powstałą w wyniku nadwyżkę (agio), ujmuje się na kapitale zapasowym. Jest ona dla spółki neutralna w zakresie podatku dochodowego, ponieważ nie stanowi przychodu.