Usługi kulturalne świadczone przez fundację bez VAT

Fundacje i stowarzyszenia wykonujące różnego rodzaju działalność kulturalną, niekiedy miewają problemy z właściwym zakwalifikowaniem wydatków w kwestii odliczenia VAT. Często instytucje te biorą udział w przetargach organizowanych np. przez samorząd terytorialny. Przetargi dotyczą np. zorganizowania różnego rodzaju imprez kulturalno-rozrywkowych, np. lokalnych koncertów, pikników, warsztatów itp. Jednym z wymogów udziału w postępowaniu przetargowym jest podanie ceny usługi brutto, czyli powiększonej o VAT. Pojawiają się w takich sytuacjach wątpliwości czy fundacje mogą skorzystać ze zwolnienia VAT.

Właśnie taką sprawą zajmował się Naczelny Sąd Administracyjny, który orzekł, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a. ustawy o podatku od towarów i usług jest zwolnieniem przedmiotowo-podmiotowym. Z art. 132 ust. 1 lit. n. Dyrektywy 112 wynika, że państwa członkowskie zwalniają świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie. Ustawodawca unijny przyznaje dużą swobodę krajowemu prawodawcy w implementacji tego przepisu.

NSA stwierdził, że fundacja jest zwolniona z VAT. Ze zwolnienia mogą bowiem korzystać także podmioty spoza sektora publicznego. Wykładnia przepisów dokonana wcześniej przez organ podatkowy, odnosząca przepisy umożliwiające zwolnienie z VAT tylko do publicznych instytucji kultury, miała zbyt wąski charakter. Zdaniem NSA prawo do zwolnienia z VAT było wprowadzone po to, by obniżyć ceny świadczeń kulturowych dla ich konsumentów.

Wyrok NSA z 4 marca, I FSK 535/13