Zwolnienie z VAT tylko przy wynajmie lokalu na cele mieszkalne

Ustawodawca przewiduje, aż trzy różne sposoby opodatkowania podatkiem VAT wynajmu lokali mieszkalnych. Ich stosowanie determinowane jest spełnieniem kilku przesłanek. W zależności od ich konfiguracji możliwe jest stosowanie następujących zasad opodatkowaniu usługi najmu lokali: całkowite zwolnienie z VAT, stosowanie stawki VAT 8 proc., bądź stosowanie stawki VAT 23 proc.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt. 36 ustawy o VAT zwolnione zostały od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym, lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Cel mieszkaniowy definiowany jest przez organy podatkowe jako zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych osób fizycznych. Zwolnieniu nie podlega zatem wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy.

Wśród celów innych niż mieszkaniowe wyróżnić można: krótkotrwały pobyt o charakterze turystycznym lub biznesowym. Cele te realizowane są zazwyczaj przez pensjonaty, hotele, pokoje przeznaczone do wynajęcie etc.

Gdy usługa wynajmu lub dzierżawy nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe świadczona jest na własny rachunek - podlega zwolnieniu od podatku. Brak którejkolwiek z tych przesłanek nie pozwala na zastosowanie przywileju zwolnienia, a tym samym prowadzi do opodatkowania świadczonej usługi według stawki równej 23 proc.

Wynajem lokali mieszkalnych na rzecz podmiotu prowadzącego profesjonalną działalność na polu podnajmu lokali na cele mieszkaniowe nie jest, w świetle prawa,  dokonywana na cele mieszkaniowe o jakich mowa w ustawie. W oparciu o to uznać należy, że usługa taka jest wynajmem lokali mieszkalnych przeznaczonych na cele działalności gospodarczej najemcy, a tym samym nie spełnia przesłanki wynajmu na cel mieszkaniowy. Podlega zatem opodatkowaniu stawką 23 proc.

Stawka 8 proc. zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT dotyczy tzw. „usług związanych z zakwaterowaniem”. Usługi objęte stawką preferencyjną  muszą bezwzględnie dotyczyć zakwaterowania, nie zaś samego najmu lokali, nawet mieszkalnych, na inne niesprecyzowane cele. Usługa najmu lokalu na cele inne niż mieszkaniowe oraz cele niezwiązane z zakwaterowaniem jest opodatkowana podstawową stawką podatku od towarów i usług – 23 proc.