Przedsiębiorca, który będzie musiał przejść na prowadzenie ksiąg rachunkowych musi przeprowadzić wiele czynności, dzięki którym prowadzenie ewidencji księgowej zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości będzie możliwe. Podstawą prowadzenia ksiąg rachunkowych jest określenie zakładanych przez jednostkę zasad rachunkowości.
Podstawą prowadzenia ksiąg rachunkowych jest określenie zakładanych przez jednostkę zasad rachunkowości. Ustawa o rachunkowości w art. 10 ust. 1 określa obowiązek dysponowania taką dokumentacją, a także wskazuje, iż powinna ona zostać opracowana przed otwarciem ksiąg rachunkowych.
Przyjęte zasady rachunkowości to wybrane i stosowane rozwiązania dopuszczone ustawą. Powinny one zapewniać wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Ustawa o rachunkowości tylko ogólnie określa te zasady, dając jednostce swobodę wyboru szczegółowych rozwiązań. To właśnie te rozwiązania powinny być opisane w polityce rachunkowości. Zgodnie z wymienionym wyżej art. 10 ust. 1 uor dokumentacja powinna zawierać:
- określenie roku obrotowego i wchodzący w jego skład okres sprawozdawczy,
- zasady wyceny aktywów i pasywów,
- zasady ustalania wyniku finansowego,
- wykaz kont księgi głównej,
- przyjęte zasady księgowania operacji gospodarczych na kontach księgi głównej,
- wykaz ksiąg rachunkowych; wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych,
- opis systemu przetwarzania danych, opis systemu informatycznego,
- wykaz operacji gospodarczych, które mogą być dokumentowane dowodami zastępczymi,
- zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych,
- zasady ewidencji, rozliczeń i kalkulacji kosztów,
- zasady ochrony danych.
Nierozłączną częścią prowadzonej przez jednostkę polityki rachunkowości jest zakładowy plan kont. Zawiera on wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, a także zasady prowadzenia ksiąg pomocniczych i ich powiązania z kontami syntetycznymi. Wykaz kont składających się na zakładowy plan kont jednostka przygotowuje we własnym zakresie.
Powinna uwzględnić przy tym specyfikę prowadzonej działalności i jej rozmiary, gdyż właściwie sporządzony plan kont powinien służyć jednostce do grupowania operacji w księgach, aby zawarte w nich dane były podstawą do sporządzania sprawozdania finansowego, deklaracji i zeznań podatkowych. W celu opracowania własnego zakładowego planu kont jednostki mogą posłużyć się wzorcowymi planami kont.
Podczas opracowywania polityki rachunkowości, w szczególności zasady ujmowania operacji gospodarczych i wyceny aktywów i pasywów, warto zwrócić uwagę na możliwości stosowania uproszczeń.
Podstawa prawna:
- art. 22 ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361),
- art. 3 ust 6, art. 4 ust. 3, art. 4 ust. 5, art. 11a, art. 17 ust. 2 pkt 4, art. 28 ust. 4a i art. 34 ust. 1, art. 34 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.).
Autor: Katarzyna Trzpioła
Opracowanie redakcyjne: Sylwia Maliszewska
Zobacz także: