Istniejący więc (ustawowy) limit zobowiązań możliwych do zaciągnięcia w danym roku budżetowym wyznaczany jest w efekcie odjęcia od kwoty wydatków (kosztów) ogółem, wydatków na wynagrodzenia i uposażenia, składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, innych składek i opłat obligatoryjnych oraz płatności wynikających ze zobowiązań zaciągniętych w latach poprzednich. Celem tak określonego limitu jest zapobieżenie sytuacji wystąpienia zobowiązań wymagalnych na koniec roku budżetowego. Oprócz respektowania limitu, niezbędnym do zaciągania zobowiązań jest upoważnienie (do zaciągania zobowiązań). W jednostkach samorządu terytorialnego zobowiązanie angażujące środki publiczne może zostać zaciągnięte tylko na podstawie stosownego upoważnienia, z uwzględnieniem pierwszeństwa regulowania niektórych zobowiązań oraz ewentualnych wytycznych zarządu jednostki samorządu terytorialnego, obniżających limit możliwych do zaciągnięcia zobowiązań.
Limit dla jednostek do zaciągania zobowiązań
Zgodnie z wytycznymi ustawy o finansach publicznych, zobowiązania do sfinansowania w danym roku (przez jednostkę samorządu terytorialnego oraz jej jednostki organizacyjne) mogą być zaciągnięte do wysokości wynikającej z planu wydatków lub kosztów jednostki, pomniejszonej o wydatki na wynagrodzenia i uposażenia, składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, inne składki i opłaty obligatoryjne oraz płatności wynikające z zobowiązań zaciągniętych w latach poprzednich.
Upoważnienie do zaciągania zobowiązań
Odrębną kwestią pozostaje zatem upoważnienie. Rozumiane jest ono jako wynikająca z przepisów prawa lub zdarzeń prawnych kompetencja do zaciągania zobowiązań angażujących środki publiczne. Upoważnienie definiowane jest w efekcie określenia jego zakresu przedmiotowego oraz podmiotowego.
Zakres przedmiotowy odnosi się do wysokości wydatków ujętych w zatwierdzonym dokumencie planistycznym (budżecie jednostki samorządu terytorialnego lub w planach finansowych jednostek organizacyjnych). Natomiast zakres podmiotowy wynika z przepisów ustawy o finansach publicznych i stanowi, zgodnie zart. 53 ust. 1 ustawy, że kierownik jednostki odpowiada za całość gospodarki finansowej, w tym również za zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne, przy czym może on powierzyć określone obowiązki w zakresie zaciągania zobowiązań jednostki pracownikom tej jednostki. Bez powierzenia, wynikającego wprost z przepisów prawa, z odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym jednostki, nie jest możliwe przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągania zobowiązań angażujących środki publiczne, nawet wówczas, gdy doszło do skutecznego zaciągnięcia zobowiązania.
- Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
- Ustawa z 29 września 2016 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1047 ze zm.).
- Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz.885).
