Sposób ustalania opłat za żywienie w placówkach oświatowych

Zasady odpłatności za korzystanie z wyżywienia przez pracowników przedszkoli muszą zostać określone w statucie placówki.   Jeśli rodzice ucznia znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji lub w uzasadnionych przypadkach losowych, organ prowadzący szkołę może zwolnić rodziców albo ucznia z całości lub części opłat za wyżywienie. Może on także upoważnić do udzielania takiego zwolnienia dyrektora szkoły, w której zorganizowano stołówkę.

Jest to spójne z zasadami określonymi w ustawie o finansach publicznych, zgodnie z którym ze środków rachunku wydzielonego (na którym gromadzone są wpływy z odpłatności za wyżywienie) nie mogą być finansowane wynagrodzenia osobowe.

Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 24 listopada 2010 r. (sygn. akt I OSK 1554/10), opłaty za korzystanie z posiłku powinny być ustalane przez radę gminy jako równowartość surowców wykorzystanych do ich przygotowania. Pozostałe koszty, takie jak wynagrodzenie pracowników, składki naliczane od ich wynagrodzeń oraz nakłady na utrzymanie kuchni powinny obciążać organ prowadzący. W przypadku braku zaplecza do przygotowania jedzenia powinien on pokryć wydatki związane z przygotowaniem i dowozem posiłków do zorganizowanej przez gminę stołówki (jadalni).

Sposób ustalania opłat za żywienie w placówkach oświatowych powinien być także uzasadniony ekonomicznie.

Jak podkreślił wojewoda lubuski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 9 sierpnia 2012 r. (nr NK-II.4131.259.12), rada gminy powinna określać wysokość opłat za poszczególne świadczenia, zgodnie z zasadą ekwiwalentności. Przyjęta metoda kalkulacji musi być przekonująca, a argumentacja za nią przemawiająca, racjonalna i uzasadniona. W praktyce oznacza to, że stosowane wyliczenia muszą uwzględniać realne koszty (np. poniesione na zakup żywności do przygotowania posiłków w latach ubiegłych przy uwzględnieniu zmieniających się cen żywności, np. na podstawie stopnia inflacji).