Urlop szkoleniowy i dodatkowe świadczenia z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych to zagadnienia, które w zakresie szkoleń pracowniczych budzą najwięcej kontrowersji. Wiąże się to m.in. z tym, że zarówno urlop, jak i zwolnienie z całości lub części dnia pracy są obowiązkowe, jeżeli nauka odbywa się z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą.
Pracodawca ma obowiązek ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych (art. 17 i art. 94 pkt 6 Kodeksu pracy). Przepisy te nie wprowadzają jednak sankcji za naruszenie tego obowiązku. Tym samym bezczynność pracodawcy w tym zakresie niczym nie grozi.
Pracowników sektora publicznego obowiązują jednak dodatkowe przepisy. Do ich obowiązków należy m.in. stałe podnoszenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych (art. 24 ust. 2 pkt 7 oraz art. 29 ustawy o pracownikach samorządowych). Pracodawca ma natomiast obowiązek przewidzieć środki w swoich planach finansowych na ich podnoszenie.
Podnoszenie kwalifikacji – w dowolnym zakresie
Największy problem sprawia definicja podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a dokładniej to, czy muszą być one zbieżne z wykonywanym (lub chociażby planowanym) zawodem, czy też mogą być oderwane od tego, co pracownik robi lub robić będzie.
Należy pamiętać, że pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują (art. 1031 § 2–3 Kodeksu pracy):
- urlop szkoleniowy,
- zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
Co ważne, za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje
prawo do wynagrodzenia.
Jeśli chodzi natomiast o wymiar urlopu, to wynosi on:
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych,
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego,
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
- 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego (art. 1032 Kodeksu pracy).
Urlopu szkoleniowego należy udzielić w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
- Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458 ze zm.).
- Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Paweł Ziółkowski, specjalista ds. kadrowo-płacowych
Zobacz także:
