Wyłączenie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Jednak ustawodawca przewidział przypadki, w których pracownik, który przepracował okres pełnego roku, a co najmniej 6 miesięcy, nie otrzyma trzynastki. Są to sytuacje zawarte w art. 3 ustawy, gdzie wymienia się:

• nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy trwającą dłużej niż dwa dni;
• stawienie się do pracy lub przebywanie w pracy w stanie nietrzeźwości;
• wymierzenie pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby;
• rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Także ten katalog jest katalogiem zamkniętym. Pracodawca nie może więc ustalić innych zasad pozbawiania pracowników dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Podkreślić należy, że okoliczności, które powodują pozbawienie prawa do trzynastki, muszą wystąpić w okresie, za który ustalane jest prawo do tego wynagrodzenia, a więc danego roku kalendarzowego.

Często występującą opinią wśród pracowników jest stwierdzenie, że nałożenie na pracownika kary porządkowej - kary upomnienia, kary nagany lub kary pieniężnej powoduje utratę prawa do trzynastki. Wynika to z powszechnego utożsamiana kar porządkowych jako kar dyscyplinarnych. Jednak należy podkreślić, że w ustawie mowa jest tylko o jednym rodzaju kary - kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby. Innych kar w tych wyłączeniach stosować nie wolno.

Ponadto w kwestii stwierdzenia, że pracownik nie nabywa prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego z powodu stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości wymaga potwierdzenia obiektywnym badaniem. Napisanie notatki przez innego pracownika lub przełożonego, że pracownik stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości, nie będzie dowodem, który potwierdziły utratę prawa do trzynastki. Może mieć miejsce sytuacja, w której pracownik, który stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości otrzyma karę porządkową, np. karę nagany. Jednak podstawą do pozbawienia pracownika prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego będzie fakt nietrzeźwości, a nie nałożenia kary porządkowej.