Pracownica w ciąży i z małym dzieckiem – jakie obowiązki ma pracodawca

Kategoria: Umowa o pracę - wynagrodzenia

Data: 29-08-2016 r.

Przepisy z zakresu prawa pracy przewidują dla pracowników wiele rozwiązań mających za zadanie pogodzenie macierzyństwa i rodzicielstwa z pozostawaniem w zatrudnieniu.

Gwarantują one przede wszystkim:

szczególną ochronę zdrowia kobiet ciężarnych oraz trwałości ich stosunku pracy,
prawo do przerw od pracy na czas zleconych badań lekarskich i karmienia dziecka piersią,
możliwość odmowy wykonywania obowiązków służbowych w nadgodzinach czy delegacji.

Regulacje kodeksowe zawierają ponadto wiele mechanizmów, które, w założeniu, mają ułatwić sprawowanie opieki nad dzieckiem w pierwszych miesiącach i latach jego życia, dając realne szanse na godzenie życia zawodowego z rodzinnym.

Przykład:

Wynagrodzenie pełnoetatowej pracownicy będącej w ciąży składa się ze stałej miesięcznej pensji w wysokości 2.800 zł brutto oraz zmiennych premii regulaminowych. W sierpniu 2016 r. pracownica wypracowała premię w kwocie 450 zł brutto. W miesiącu tym przez 7 godzin korzystała ze zwolnienia od pracy z powodu odbywania badań lekarskich związanych z ciążą. Była to jej jedyna sierpniowa nieobecność. W przedstawionym stanie faktycznym, wynagrodzenie za sierpień powinno wynieść 3.268,62 zł.

Obowiązki pracodawcy względem pracownic w ciąży, karmiących i tych z małym dzieckiem

Zadanie pracodawcy	Podstawa prawna
Ochrona trwałości stosunku pracy kobiet w ciąży oraz tych korzystających z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego	art. 177 § 1 kp; art. 186⁸ kp
Konieczność przedłużania do dnia porodu umów o pracę zawartych na: czas określony lub czas wykonania określonej pracy albo okres próbny przekraczający miesiąc, które uległyby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży.	art. 177 § 3 kp
Konieczność przestrzegania zakazu zatrudniania kobiet w ciąży lub karmiącym piersią przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla ich zdrowia	art. 176 kp
Obowiązek przestrzegania zakazu zlecania ciężarnej pracownicy: pracy powyżej 8 godzin dziennie, pracy w nadgodzinach oraz w porze nocnej. Konieczność stosowania się do regulacji, w myśl której: pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy, pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody delegować poza stałe miejsce pracy, zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz w systemie przerywanego czasu pracy.	art. 178 kp
Obowiązek udzielania pracownicom ciężarnym zwolnień od pracy na badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą	art. 185 § 2 kp
Obowiązek udzielania uprawnionym pracownicom na ich wniosek urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego	art. 180 kp, art. 182^1a, art. 186 kp
Respektowanie prawa pracownic karmiących dziecko piersią do płatnych przerw w pracy	art. 187, art. 69 Karty Nauczyciela
Obowiązek udzielania bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim pracownicy na jej wniosek całości przysługującego urlopu wypoczynkowego, zarówno bieżącego jak i zaległego.	art. 163 § 3 kp
Obowiązek udzielania pracownicy wychowującej dziecko do 14 lat płatnych zwolnień od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni	art. 188 kp
Obowiązek dopuszczania pracownicy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom zawodowym	art. 183² kp, art. 186⁴ kp

Podstawa prawna:

Art. 104¹ § 1 pkt 6, art. 148, art. 163 § 3, art. 176–179, art. 180, art. 182^1a, art. 183², art. 185–188, art. 281 pkt 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks Pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Mariusz Pigulski, specjalista w zakresie kadr i płac

Zobacz także:

Tagi: pracownica w ciąży