Konsultacje w zakresie bhp

W przypadku odmowy podjęcia konsultacji lub braku inicjatywy w tej kwestii pracodawca może ponieść odpowiedzialność wykroczeniową.

Udział pracowników lub ich przedstawicieli w działalności pracodawcy związanej z bhp w procesie pracy powinien obejmować:

• konsultacje pracowników,
• prawo zatrudnionych lub ich przedstawicieli do przedstawiania wniosków,
• zrównoważone uczestnictwo w podejmowaniu decyzji, zgodnie z prawem, procedurami i praktyką krajową, czyli takie, aby w miarę możliwości działania pracodawcy dotyczące bhp podczas pracy były uzgadniane z pracownikami lub ich przedstawicielami.

Lista ta nie jest zamknięta. W ramach ogólnego obowiązku prowadzenia konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami pracodawcy zobowiązani są do umożliwienia im udziału w podejmowaniu decyzji we wszystkich sprawach związanych z bhp w miejscu pracy.

Rola pracowników służby bezpieczeństwa i higieny pracy w procesie konsultacji w zakresie bhp jest ogromna. Często stanowi o pozytywnym lub negatywnym zakończeniu prowadzonych rozmów.

Zakładowa służba bhp jest organem doradczym i kontrolnym, który wspiera pracodawcę w jego działaniach dotyczących bhp. Jednak nie przejmuje ona za pracodawcę odpowiedzialności za stan bezpieczeństwa i higieny pracy. Oznacza to, że mimo powołania służby bhp pracodawca nadal jest odpowiedzialny za bhp w firmie, a odpowiedzialność ta ma charakter samodzielny.

Do prowadzenia konsultacji w zakresie bhp zobowiązany jest sam pracodawca. Służba bhp również i w tym przypadku pełni swoje prawne funkcje, czyli związane z doradztwem i kontrolą stanu bhp w zakładzie pracy. Jednak jej pozycja w procesie konsultacji pracodawcy z pracownikami lub ich przedstawicielami ulega modyfikacjom w związku z tematem konsultacji lub faktem, w ramach jakiego ciała się one odbywają – na przykład na posiedzeniach komisji bhp.

Gdy konsultacje prowadzone są bezpośrednio, służba bhp, będąc zobowiązana do ich merytorycznego wsparcia, nierzadko staje się pomostem porozumienia między pracodawcą a pracownikami.

Jej pracownicy, mając zaplecze w postaci wiedzy dotyczącej stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie, często są jedynym źródłem informacji w tym zakresie.

Służba bhp powinna czynnie angażować się w proces konsultacji, starając się – w razie potrzeby – doprowadzić do porozumienia między pracownikami a pracodawcą.

W sytuacji gdy konsultacje w zakresie bhp odbywają się w ramach komisji bhp, służba bhp odgrywa kapitalną rolę.

Udział jej pracowników w takich konsultacjach jest niezmiernie istotny, ponieważ są to osoby, które posiadają największą wiedzę co do faktycznego stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie oraz obowiązków nałożonych w tym zakresie na pracodawcę. W rzeczowy sposób wspierają oni zatem konsultacje swoją wiedzą i znajomością zagadnień.

Jednak jeżeli przedmiotem konsultacji jest sama służba bhp, czyli jej tworzenie lub powierzanie wykonywania zadań takiej służby innym osobom, wówczas pozycja negocjacyjna służby jest raczej słaba. Trudno na przykład wyobrazić sobie sytuację, kiedy pracownikowi, który ma zostać członkiem służby bhp w danym zakładzie pracy, zarzuca się brak kompetencji, a on jest innego zdania.