W praktyce pomosty robocze rusztowań lub drabiny muszą mieć odpowiednią nośność wystarczającą dla przewidzianych obciążeń, przy czym należy tu brać także pod uwagę obciążenia związane z transportem.
Jeżeli chodzi o sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości, to zabronione jest:
- stosowanie drabin przenośnych jako dróg stałego transportu,
- wykorzystywanie drabin do przenoszenia ciężarów o masie powyżej 10 kg.
Pracodawca ma obowiązek dokonać wyboru najbardziej odpowiednich środków umożliwiających bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości, stosownie do:
- różnicy wysokości,
- częstości jej pokonywania,
- czasu użytkowania takich środków.
Obowiązuje zasada, że zawsze trzeba zapewnić dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości najlepszy z technicznie możliwych.
Wybrany sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości i zastosowane środki ochrony powinny umożliwiać ewakuację pracowników w razie niebezpieczeństwa.
Niedobór i przenośne stosowanie drabin jako połączeń między poziomami rusztowania oraz składowanie na rusztowaniu dużych ilości materiałów mogą bardzo zakłócić bezpieczne i szybkie opuszczenie rusztowania przez zagrożonych wypadkiem pracowników.
Przejście między środkami umożliwiającymi bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości a platformami i pomostami lub kładkami – w obu ich kierunkach – nie może stwarzać dla pracowników dodatkowego ryzyka upadku.
Aby zmniejszyć takie ryzyko, należy zapewnić przejścia o szerokości co najmniej 1,2 m o szczelnych pomostach, zabezpieczone balustradami ochronnymi.
Przejścia o pochyleniu większym niż 15% powinny być alternatywnie zaopatrzone w:
- listwy umocowane poprzecznie w odstępach nie mniejszych niż 0,4 m,
- schody.
Natomiast nachylenie przejść, w których odbywa się transport ręczny, nie powinno przekraczać 10%.
Tymczasowa praca na wysokości może być wykonywana tylko wtedy, gdy pogoda nie zagraża bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników.
Trzeba pamiętać, że montaż, eksploatacja i demontaż rusztowań oraz ruchomych podestów roboczych zabronione są:
- jeżeli o zmroku nie zapewniono oświetlenia pozwalającego na dobrą widoczność,
- w czasie gęstej mgły, opadów deszczu, śniegu i gołoledzi,
- w czasie burzy lub wiatru o prędkości przekraczającej 10 m/s.
Ograniczenia te dotyczą także prac na wysokości przy użyciu innego sprzętu (np. drabin, lin).
W uzasadnionych sytuacjach powinno się zapewnić pracownikom siedziska robocze. Służyć to może zmniejszaniu niebezpieczeństwa na stanowiskach pracy z zastosowaniem lin lub unikaniu przypadków znacznie utrudniających pracę bądź powodujących nadmierne obciążenia pracownika.
Warto wiedzieć, że siedziska robocze mogą być wyposażone na przykład w:
- zaczepy,
- haki do powieszenia narzędzi,
- worki do przechowywania materiałów.
Mogą być one także wyłożone materiałem antypoślizgowym.
Dopuszczalne jest stosowanie ławeczek do pracy na wysokości.
Gdy w czasie kontroli inspektor pracy stwierdzi, że sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości nie został dostosowany do minimalnych wymagań bhp, skieruje do pracodawcy nakaz w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
Podstawa prawna: Rozporządzenie ministra gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. nr 191, poz. 1596 ze zm.).
Waldemar Klucha, specjalista ds. bhp
Zobacz także:
