Identyfikacja zabawki - obowiązki producenta, importera i dystrybutora

Producent zabawki to osoba fizyczna lub prawna, wytwarzająca wyroby zabawkowe pod własną nazwą lub znakiem towarowym, która ma prawo zlecić zaprojektowanie lub wytworzenie zabawki innemu podmiotowi gospodarczemu. Zgodnie z dyrektywą 2009/48/WE producent jest także zobowiązany do sporządzenia dokumentacji technicznej zabawki i do przeprowadzenia procedury oceny zgodności, na podstawie której wystawia następnie obowiązkową deklarację zgodności WE i nanosi oznakowanie CE. Dokumentację techniczną oraz deklarację zgodności WE producent powinien przechowywać przez okres 10 lat.

Przed wprowadzeniem zabawki do obrotu na terenie UE wytwórca powinien wykonać procedurę oceny bezpieczeństwa, której celem jest analiza potencjalnych zagrożeń, jakie produkt zabawkowy może stwarzać.

Obowiązkiem producenta jest zamieszczenie przy zabawce informacji i ostrzeżeń na temat bezpieczeństwa oraz instrukcji obsługi w języku zrozumiałym dla konsumentów kraju przeznaczenia. Na żądanie właściwego organu krajowego producent musi udostępnić dokumentację potwierdzającą zgodność danej zabawki z wymaganiami w języku zrozumiałym dla tego organu. Jeśli wytwórca ma podstawy sądzić, że wprowadzona przez niego do obrotu zabawka jest niezgodna z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa bądź stwarzająca zagrożenie dla użytkowników, powinien uruchomić procedurę naprawczą lub wycofać ją z rynku oraz poinformować o tym właściwe organy krajowe państwa, w którym została ona udostępniona.

Na podstawie pisemnego pełnomocnictwa producent może wyznaczyć upoważnionego przedstawiciela oraz jego obowiązki, które mogą obejmować przechowywanie dokumentacji technicznej oraz deklaracji zgodności WE przez okres 10 lat, dostarczanie odpowiedniemu organowi krajowemu dokumentacji wykazującej zgodność produktu z wymaganiami, jak również współpracę z odpowiednim organem krajowym w obszarze likwidowania zagrożeń stwarzanych przez zabawkę wchodzącą w zakres pełnomocnictwa.

Do obrotu w Unii Europejskiej zabawki mogą być również wprowadzane przez importera. Dyrektywa zabawkowa wyznacza importerowi znaczące obowiązki, do których należy upewnienie się, że producent przeprowadził procedurę oceny zgodności, sporządził dokumentację techniczną oraz że naniósł oznaczenie zgodności CE. W przypadku gdy importer dostrzeże, że zabawka powoduje zagrożenie, jest zobowiązany dyrektywą poinformować o tym producenta i organy nadzoru rynku.

Wprowadzając do obrotu zabawkę, importer powinien umieścić na niej swoje nazwisko, adres kontaktowy oraz zarejestrowaną nazwę lub znak towarowy. Informacje te umieszcza obok danych producenta, chyba że wprowadza zabawkę pod własną nazwą lub znakiem towarowym albo ją przekształca. W takim przypadku na zabawce pojawi się tylko adres importera, który przejmuje funkcję producenta.

Jeżeli nie jest możliwe naniesienie tych danych na zabawkę, umieszcza się je na opakowaniu lub w załączonych do produktu dokumentach. Ponadto w ramach dyrektywy 2009/48/WE importer powinien przechowywać deklarację zgodności WE przez okres 10 lat oraz zapewniać dostępność dokumentacji technicznej do dyspozycji organów nadzoru rynku. Importer dostarczając na rynek wewnętrzny UE produkt zabawkowy, zaręcza, że zabawka wyposażona jest w instrukcję obsługi i informacje dotyczące bezpieczeństwa w języku zrozumiałym dla odbiorców z kraju przeznaczenia produktu. Ponadto ponosi on odpowiedzialność za transport i magazynowanie importowanych zabawek bez ryzyka naruszenia ich zgodności z wymaganiami dyrektywy. Istotnym obowiązkiem importera jest zobowiązanie do wykonywania badań i testów produktu, analizy reklamacji oraz jeśli będzie to niezbędne – do ewidencjonowania wprowadzanych przez niego zabawek.

Podobnie jak w przypadku producenta, importer powinien monitorować wprowadzane do obrotu zabawki i jeśli dostrzeże zagrożenie lub niezgodność z wymaganiami dyrektywy, winien podjąć środki naprawcze albo wycofać je z rynku. O powstałym zagrożeniu importer ma obowiązek poinformować odpowiednie organy krajowe państwa, na terenie którego dostępne były niebezpieczne zabawki.

Obok obowiązków producenta i importera dyrektywa wprowadza zobowiązania dla dystrybutorów. Zgodnie z dyrektywą zabawkową dystrybutor oznacza osobę fizyczną lub prawną, funkcjonującą w łańcuchu dostaw obok producenta i importera, udostępniającą zabawkę na rynku wewnętrznym UE.

Oferując zabawkę konsumentom z krajów Unii Europejskiej, dystrybutor weryfikuje, czy jest ona wyposażona w oznaczenie CE, dane identyfikujące, informacje odnoszące się do bezpieczeństwa i instrukcję obsługi w języku zrozumiałym dla użytkowników kraju przeznaczenia.

Dyrektywa przewiduje ponadto, że dystrybutor będzie przewoził i przechowywał produkty zabawkowe bez negatywnego wpływu na ich zgodność z wymaganiami, udostępniał właściwym organom krajowym dokumentację potwierdzającą ich zgodność, podejmował z nimi współpracę w zakresie eliminowania zagrożeń powodowanych przez zabawki, a w razie stwierdzenia szkodliwości lub niezgodności zabawek informował o tym producenta lub importera i właściwe organy krajowe. Zabawki niezgodne z wymaganiami dyrektywy lub wręcz zagrażające bezpieczeństwu powinny być przez niego poddane procedurze naprawczej bądź wycofane z obrotu.

Dystrybutor udostępniający zabawkę pod własną nazwą lub znakiem towarowym bądź zmienioną w sposób potencjalnie oddziałujący na jej zgodność z obowiązującymi wymaganiami, przejmuje, zgodnie z dyrektywą, obowiązki producenta.