Spółka akcyjna to forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej przewidziana dla rzeczywiście dużych przedsięwzięć biznesowych. Jej idea polega na zebraniu kapitału od bardzo licznej grupy wspólników (akcjonariuszy). Ale też wymagany kapitał zakładowy nie należy do małych – jego minimalna wartość wynosi 100 000 złotych. Z kolei nominalna wartość akcji nie może być niższa, niż 1 grosz. Wspólnikiem w spółce akcyjnej może być jedna lub więcej osób, ale nie może to być jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Do organów spółki zaliczane są: rada nadzorcza (która sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki, a także powołuje zarząd spółki), zarząd spółki (jego zadanie polega na reprezentowaniu spółki akcyjnej oraz prowadzeniu jej spraw), walne zgromadzenie akcjonariuszy (tzw. WZA – to najważniejszy organ spółki akcyjnej, który podejmuje kluczowe decyzje związane ze spółką oraz powołuje radę nadzorczą).
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosi sama spółka akcyjna, całym swoim majątkiem. Natomiast akcjonariusze są w pełni wyłączeni z tej odpowiedzialności.
Działanie w formie spółki akcyjnej wiąże się z obowiązkiem prowadzenia pełnej księgowości, natomiast stosowaną formą opodatkowania, jest podatek dochodowy od osób prawnych.
Zalety spółek akcyjnych
Do jednej z kluczowych zalet spółki akcyjnej zaliczany jest brak odpowiedzialności zarówno akcjonariuszy, jak i wspólników spółki akcyjnej, za wszystkie jej zobowiązania (dzięki posiadaniu przez spółkę osobowości prawnej). Ponadto relatywnie łatwe sposoby pozyskiwania kapitału (podczas funkcjonowania spółki; np. poprzez emisję nowych akcji lub obligacji). Innymi zaletami spółek akcyjnych jest np.: możliwość działania na znaczną skalę, znaczna wiarygodność podmiotów działających w tej formie prawnej (oraz łatwość sprawdzenia spółki przez jej kontrahentów czy akcjonariuszy), a także możliwość uruchomienia spółki akcyjnej przez obcokrajowców.
Wady działania jako SA
Niestety forma prawna spółki akcyjnej, to także szereg obciążeń. Poza wysokim, nominalnie kapitałem zakładowym i koniecznością prowadzenia pełnej księgowości, zalicza się do nich dość skomplikowany oraz kosztowny proces rejestracji. Również w trakcie działania spółki akcyjnej istnieją spore wymagania formalne, co zwykle rodzi konieczność zatrudniania licznych fachowców (m. in. do obsługi finansowej, prawnej etc.). Do takich przykładów można zaliczyć np. konieczność występowania rady nadzorczej, niezależnie od liczby akcjonariuszy. Wadą, z punktu widzenia drobnych akcjonariuszy, jest także to, że w praktyce nie mają oni żadnego wpływu na działalność spółki akcyjnej oraz podejmowane w niej decyzje – mimo, że w wyniku zakupu akcji, zapewnili jej dopływ kapitału.
Naturalnie wspomniane wyżej wady i zalety spółek akcyjnych mogą w indywidualnych przypadkach stać się – odwrotnie – zaletami i wadami. Każdorazowo trzeba więc skalkulować, co się komu opłaca.
Opracowanie redakcyjne: Honorata Krzyś
Zobacz także:
