W sytuacji gdy przyczyną zwolnienia jest redukcja etatu, a pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, musi wypłacić odprawę. Wszyscy pracownicy mają prawo do odprawy, niezależnie od rodzaju umowy.
Niezależnie od trybu zwolnienia (grupowy/indywidualny), pracownik z którym pracodawca rozstaje się z przyczyn leżących wyłącznie po stronie zakładu pracy, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość jest ustalona w ustawie o zwolnieniach grupowych i wynosi równowartość:
- 1-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy mniej niż 2 lata,
- 2-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy nie mniej niż 2 lata i nie więcej niż 8 lat,
- 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy co najmniej 8 lat.
Ustala się ją według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Przepisy określają także górną granicę tego świadczenia – odprawa nie może być wyższa niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2013 r. 24.000 zł.
Komu przysługuje odprawa
Do odprawy mają prawo wszyscy pracownicy, niezależnie od rodzaju umowy ani od tego, czy w momencie zwolnienia świadczą oni pracę.
Przykład:
Z przyczyn ekonomicznych pracodawca likwiduje cały dział w swojej firmie. Są w nim zatrudnione 2 kobiety przebywające na urlopie wychowawczym. W takiej sytuacji należy im się odprawa, niezależnie od tego, że w momencie jej wypłaty nie świadczą one faktycznie pracy.
Moment nabycia prawa
Odprawa staje się dla pracownika wymagalna z ostatnim dniem stosunku pracy.
Zdaniem sądu
Odsetki za opóźnienie z wypłatą odprawy (art. 481 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 kp) przysługują od dnia następującego po dniu ustania stosunku pracy (wyrok SN z 21 października 1999 r., sygn. akt: I PKN 32/99, OSNP 2001/5/156).
Co prawda odprawa nie jest wynagrodzeniem za pracę, ale jest świadczeniem pieniężnym, które przysługuje tylko pracownikom i jest ściśle związana ze stosunkiem pracy. W związku z tym, w kwestii sposobu jej wypłaty należy zastosować analogiczne rozwiązania jakie pracodawca przyjął w przypadku wypłaty pensji. Jeżeli jest ona wypłacana w kasie – tak też trzeba „udostępnić” ją pracownikom. W sytuacji gdy wynagrodzenie pracodawca przelewa pracownikowi na konto – taki sposób będzie prawidłowy do wypłacenia odprawy.
Podstawa prawna:
- art. 1, art. 8, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 ze zm.),
- art. 24 ustawy z 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz.U. nr 79, poz. 550).
Ewelina Tusińska, specjalista prawa pracy
Zobacz także:
