Niesłusznie przyznane świadczenie z ZFŚS podlega zwrotowi

Kategoria: Płace i finanse
Autor: Michał Kowalski
Data: 16-02-2016 r.

Pracownik, który nie będąc uprawnionym do korzystania z ZFŚS wystąpił z wnioskiem o przyznanie świadczenia i otrzymał je, wzbogacił się bez podstawy prawnej. W takim wypadku należy domagać się zwrotu tego świadczenia, również w drodze sądowej. Zwrot dotyczy także dofinansowania do wypoczynku dzieci.

Wypłacenie dofinansowania ze środków ZFŚS, kiedy faktycznie nie przysługuje ono pracownikowi, może być skutkiem pomyłki lub wynikać z niedopełnienia formalności przez pracownika. W takiej sytuacji dyrektor przedszkola lub szkoły powinien wystąpić o zwrot wypłaconego świadczenia. Stwierdzenie nieprawidłowości może dotyczyć także świadczeń wypłaconych w związku z dofinansowaniem wypoczynku dziecka.

Niespełnienie kryteriów określonych w regulaminie ZFŚS

 

Przepisy ustawy o ZFŚS nie definiują pojęcia „członkowie rodziny” i nie wskazują, kto zalicza się do kręgu osób uprawnionych do świadczeń socjalnych, jako członek rodziny pracownika. Dyrektor przedszkola lub szkoły, administrujący środkami ZFŚS, powinien w regulaminie funduszu doprecyzować to pojęcie i określić, kogo zalicza się do tego kręgu osób uprawnionych. Może także skorzystać z kręgu członków rodziny uregulowanego w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z ZUS dotyczących renty rodzinnej.

Regulamin ZFŚS obowiązujący w przedszkolu lub szkole powinien określać przedział wiekowy dzieci uprawnionych do korzystania z dofinansowania wypoczynku. Warto pamiętać, że prawo do świadczeń z ZFŚS mogą mieć również dzieci, które ukończyły 18 lat, ale np. nie przekroczyły 25. roku życia i kontynuują naukę. Wówczas można żądać od pracownika przedstawienia dokumentów potwierdzających kontynuację nauki przez dziecko/dzieci.

Wskazany wiek dzieci pracowników uprawnionych do korzystania z dofinansowania do wypoczynku ma jedynie charakter przykładowy, gdyż przepisy nie wskazują maksymalnego wieku dzieci, na które przysługuje dofinansowanie. Ważne jest, aby dzieci nadal były na utrzymaniu rodziców i pozostawały z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym.

Nieujawnienie informacji o sytuacji materialnej

Przyznawanie świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z jego środków. Do uzyskania świadczenia nie wystarcza wyłącznie informacja o zarobkach uzyskiwanych u tego pracodawcy, który wypłaca świadczenie, ale także o dochodach osiąganych poza zakładem pracy. W związku z tym, jednym z warunków otrzymania świadczenia może być złożenie określonego oświadczenia o dochodzie. Przy czym zgodny z kryterium socjalnym nie jest sam dochód pracownika, lecz dochód na osobę w rodzinie.

Nie może być obojętne to czy i jakie dochody osiąga pracownik poza zakładem pracy, w którym ubiega się o świadczenie, oraz jaka jest sytuacja życiowa wszystkich członków jego rodziny, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Jeżeli więc przyznawanie świadczeń jest uzależnione od wymienionych wyżej kryteriów, to oczywiste staje się, że sytuacja pracownika lub innej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu wymaga każdorazowo wyjaśnienia, ustalenia i oceny (wyrok Sądu Najwyższego z 8 maja 2002 r.).

Regulamin powinien określać zasady dokumentowania i ustalania sytuacji socjalnej osoby ubiegającej się o świadczenie z funduszu. Przedłożenie określonego rodzaju dokumentacji może być warunkiem uprawniającym do ubiegania się o przyznanie dofinansowania do wypoczynku dziecka.

Niedostarczenie dokumentów potwierdzających skorzystanie z wypoczynku

Jeżeli regulamin ZFŚS w placówce nie określa, w jaki sposób pracownik powinien udokumentować poniesienie wydatków związanych z wypoczynkiem dziecka, przyjmuje się, że za dowód uznawane są wszelkie dokumenty, z których wynikają dane o organizatorze wypoczynku, jego formie i miejscu oraz zawierające dane dziecka. Mogą być to np. dowód wpłaty KP, rachunek, faktura i zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo dziecka w danej formie wypoczynku. Pracownik nie może być jednak zobowiązany do przedłożenia dokumentacji niewskazanej (choćby ogólnie) w regulaminie ZFŚŚ.

Uniknięcie takiej sytuacji jest możliwe, jeżeli w przedszkolu czy szkole przyjęta zostanie zasada, że dofinansowanie do wypoczynku dziecka z funduszu socjalnego będzie wypłacane po jego zakończeniu – wtedy pracodawca będzie miał pewność, że pracownik spełnił warunki określone w regulaminie ZFŚS.

Michał Kowalski, prawnik, specjalista prawa pracy

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Jak nauczyć dziecko dbania o porządek

pobierz

Jak oduczyć dziecko przeklinania

pobierz

Nowe zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów

pobierz

Reforma oświaty

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 38598 )
Array ( [docId] => 38598 )