Charakterystyczną cechą piramid finansowych, zwanych również sprzedażą lawinową, jest takie połączenie kolejnych jej ogniw, by konsument, będący nabywcą towarów lub usług, zobowiązany był jednocześnie do pozyskiwania nowych klientów na rzecz struktury. W wyniku tego system rozrasta się bardzo szybko. U jego podstaw leży bowiem złudne przekonanie, iż pozyskanie odpowiedniej ilości nowych klientów, z których z kolei każdy pozyska podobną liczbę kolejnych, zagwarantuje konsumentowi nie tylko zwrot kosztów zakupionego towaru lub usługi, ale również znaczną korzyść majątkową.
Piramida finansowa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji z dwóch powodów. Po pierwsze możliwość pozyskiwania nowych osób jest ograniczona. Oznacza to, że rzeczywisty zysk piramida przynosi tylko osobom znajdującym się na jej szczycie lub na kolejnych, najwyższych piętrach. Ta matematyczna prawidłowość wskazuje jasno, iż osoby znajdujące się na dole piramidy nie mają nawet potencjalnej szansy na zysk.
Po drugie natomiast działalność piramidy finansowej związana jest z nakłanianiem konsumenta do zakupu usługi lub towaru, którego nie potrzebuje i na zakup którego w normalnych warunkach by się nie zdecydował. Kluczowa okazuje się bowiem nie potrzeba zakupu, ale wizja potencjalnego zysku, która – jak zostało wskazane wcześniej – nie jest zagwarantowana.