W jednym z orzeczeń wydanych w 2012 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że okres służby wojskowej zalicza się do stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Poglądu tego nie podziela Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Jest to sprawa, która dotyczy bezpośrednio ubezpieczonych, jednak to pracodawca ma obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy w szczególnych warunkach. I często przekazuje wniosek pracownika do ZUS o przyznanie emerytury.
Stanowisko Sądu Najwyższego
Wiele osób przed odbyciem służby wojskowej lub po jej odbyciu pracowało w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Osoby te często nie wiedzą, czy mogą zaliczyć okres służby wojskowej do okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wątpliwości te nasilił niedawny wyrok Sądu Najwyższego z 17 maja 2012 r. (I UK 399/11), w którym Sąd orzekł, że okres ten podlega zaliczeniu do stażu pracy w szkodliwych warunkach.
Stanowisko ZUS
ZUS odmówił ubezpieczonemu zaliczenia okresu służby wojskowej w latach 1970–1972. W toku postępowania ZUS podkreślał, że obecne przepisy nie dają takiej możliwości, a rozstrzygać należy na podstawie przepisów obecnie obowiązujących. Sądy, do których odwołał się ubezpieczony, uznały stanowisko ZUS za słuszne.
Stanowisko Ministerstwa Pracy
W odpowiedzi na interpelację poselską (nr 6522) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej stwierdziło, że okresu zasadniczej służby wojskowej nie zalicza się do stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w żadnym przypadku. A więc nie zalicza się go także wówczas, gdy pracownik został powołany do wojska w okresie, kiedy wykonywał tego rodzaju pracę.
Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisy dotychczasowe to przepisy rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I to tylko w zakresie określenia wieku emerytalnego, rodzaju prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których przysługuje prawo do emerytury.
Podstawa prawna:
- art. 32 ust. 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.),
- rozporządzenie z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.),
- art. 24, 35, 38, 39, 41 ust. 4–8 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.)
Autor: Aneta Mościcka - specjalista w zakresie prawa pracy
Opracowanie redakcyjne: Renata Kajewska
Zobacz także: