Przepisy nie przewidują ograniczenia możliwości ubiegania się o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w stosunku do osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Osoby te, jeśli tylko spełniły wymagane ogólne warunki, mogą nabyć prawo do tego świadczenia. Może to być dla nich korzystniejsze od uzyskania wcześniejszej emerytury.
Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego mogą uzyskać nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w określonych placówkach oświaty (m.in. w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, czy specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych).
Jednym z warunków uzyskania świadczenia kompensacyjnego jest ukończenie odpowiedniego wieku. Wiek ten wynosi 55 lat dla kobiet, które ukończą go do 31 grudnia 2024 r. oraz dla mężczyzn, którzy ukończą go do 31 grudnia 2014 r. Dla pozostałych osób przewidziany został wyższy wiek, zróżnicowany w zależności od płci i od roku, w którym zostanie osiągnięty.
Warunkiem uzyskania świadczenia kompensacyjnego jest również udowodnienie co najmniej 20 – letniego okresu wykonywania pracy nauczycielskiej w wymienionych wyżej placówkach oświaty co najmniej w ½ obowiązkowego wymiaru zajęć. Ponadto nauczycielskie świadczenie kompensacyjne może być przyznane tylko takim osobom, które udowodniły co najmniej 30 – letni staż składkowy i nieskładkowy.
Aby uzyskać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne nauczyciel musi również rozwiązać stosunek pracy, w którym dotychczas pozostawał. Zasadą jest, że stosunek ten musi zostać rozwiązany na podstawie wypowiedzenia złożonego przez nauczyciela lub na podstawie porozumienia stron (jeśli wniosek o jego rozwiązanie złożył sam nauczyciel).
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne jest wyliczane według nowych kapitałowych zasad. Stanowi ono wynik podzielenia podstawy jego obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat, obowiązujące w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie tego świadczenia. Podstawą obliczenia świadczenia jest suma składek emerytalnych zgromadzonych na indywidualnym koncie w ZUS z uwzględnieniem ich waloryzacji oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego wyliczonego za okres sprzed 1 stycznia 1999 r. Jeżeli wnioskodawca jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w ZUS, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22.
Zastosowanie nowych zasad przy obliczaniu nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego sprawia, że świadczenie to może okazać się wyższe od emerytury obliczonej na tzw. starych zasadach (np. przysługującej na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela).
Podstawa prawna:
- art. 2-5 ustawy z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. nr 97, poz. 800 ze zm.),
- art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.).
Marek Opolski, ekspert od emerytur i rent
Zobacz także:
