Dzięki rozwiązaniem, które obowiązują od 21 listopada 2013 r. pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy pracowników bez wręczania im indywidualnych wypowiedzeń zmieniających. Warunek – uzyskanie zgody działających w zakładzie organizacji związkowych albo przedstawicieli pracowników (jeśli u pracodawcy nie ma związków).
Od 21 listopada 2013 r. obowiązuje ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (tzw. druga ustawa antykryzysowa), która ma wspomóc przedsiębiorców w walce ze spowolnieniem gospodarczym i kryzysem ekonomicznym. Na jej podstawie pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy całej załogi lub wybranych grup pracowników – nie więcej niż do połowy wymiaru czasu pracy.
Muszą się zgodzić związki albo przedstawiciel pracowników
Aby móc zastosować obniżony wymiar czasu pracy na zasadach przewidzianych w ustawie (a co za tym idzie – skorzystać z pomocy finansowej na ten cel) pracodawca musi jednak uzyskać zgodę pracowników. Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy przedsiębiorca ustala bowiem w:
Jeżeli w zakładzie działa więcej niż jedna organizacja związkowa i nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, przedsiębiorca musi uzgodnić jego treść z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy.
Jeśli natomiast u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, warunki i tryb wykonywania pracy w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy należy ustalić w porozumieniu z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u tego przedsiębiorcy.
Bez zgody etaty bez zmian
Jak wynika z powyższego obniżenie wymiaru czasu pracy pracowników jest możliwe wyłącznie za zgodą pracowników – reprezentowanych przez związki zawodowe lub wyłonionych w tym celu przedstawicieli.
Jeśli strony (pracodawca i związki zawodowe lub pracodawca i przedstawiciele pracowników) nie dojdą w tej kwestii do porozumienia, zastosowanie obniżonego wymiaru czasu pracy w trybie przewidzianym w nowej ustawie nie będzie możliwe. W takim przypadku przedsiębiorca może obniżyć wymiar czasu pracy pracowników na zasadach ogólnych, przewidzianych w Kodeksie pracy (np. za porozumieniem stron, wypowiedzeniem zmieniającym lub na podstawie art. 231a Kodeksu pracy).
Wypowiedzenia zmieniające niepotrzebne
Jeśli jednak uda się dojść do porozumienia ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników (gdy w zakładzie nie ma związków) i zawrzeć porozumienie w sprawie stosowania obniżonego wymiaru czasu pracy, wówczas nie będą miały zastosowania przepisy Kodeksu pracy dotyczące wypowiadania warunków pracy i płacy. Nie będzie zatem konieczne wręczanie pracownikom indywidualnych wypowiedzeń zmieniających warunki pracy i płacy.
Dodatkowo tylko obniżenie wymiaru czasu pracy w takim trybie uprawnia pracodawcę do ubiegania się o świadczenia z FGŚP dla pracowników oraz o dofinansowanie kosztów szkoleń z FP dla pracowników objętych obniżonym etatem.
Podstawa prawna: art. 2 pkt 2, art. 4, art. 13 ustawy z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (Dz.U. z 2013 r. poz. 1291).
Emilia Wawrzyszczuk
Zobacz także: