Polskie firmy nie zostaną wykluczone z rynku Unii Europejskiej

16 kwietnia 2014 roku Parlament Europejski uchwalił rezolucję ustawodawczą w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 roku w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE, dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług.

Celami, które ma zapewnić dyrektywa, są przede wszystkim:

• określenie sposobów informowania pracowników o ich prawach i obowiązkach;

• określenie zasad współpracy państw członkowskich;

• pomoc krajom członkowskim w określeniu czy dane delegowanie jest rzeczywiste, czy też stanowi obejście prawa;

• zapewnienie nadzoru przez właściwe organy krajowe.

Dyrektywa zacznie obowiązywać z upływem 20 dni od momentu jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Artykuł 23 ust. 1 rezolucji przewiduje, że państwa członkowskie mają wprowadzić w życie przepisy wykonawcze w ciągu 2 lat od daty wejścia w życie dyrektywy.

Kształt tego dokumentu ma istotne znacznie dla dużej liczby polskich firm z branży usługowej. Przyjęcie dyrektywy w niekorzystnym dla Polski wariancie mogło doprowadzić do upadku ponad 15 tys. polskich firm, głównie z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, a tym samym likwidacji 340 tys. miejsc pracy. Zwłaszcza małe polskie firmy narażone delegujące pracowników do pracy na terenie Unii narażone były na znaczne zwiększenie i tak wysokich już kosztów z tytułu pośrednictwa pracy. Dodatkowo zmiany miały zwiększyć szereg istniejących obecnie uciążliwych wymogów biurokratycznych. Na szczęście podjęto więc kroki w celu ułatwienia delegowania pracowników za granicę oraz lepszego wypełniania zapisów dyrektywy.

Samo stosowanie dyrektywy w poszczególnych państwach UE nie wyglądało do tej pory najlepiej. Głównym problemem była trudność odróżnienia, czy przedsiębiorca faktycznie deleguje pracownika do pracy w innym kraju UE, czy też obchodzi przepisy prawa przez zakładanie tzw. spółki-skrzynki pocztowej. Jest to potocznie określenie dla firm zakładanych na terenie krajów UE o niższym poziomie ochrony pracowników i niższych kosztach pracy. Zatrudniają one następnie pracowników, wykonujących swoją pracę w krajach o wyższych kosztach pracy – na podstawie delegowania. Tym sposobem pracodawcy próbują zmniejszać koszty prowadzenia działalności, obchodząc przepisy prawa zabezpieczenia społecznego w swoim kraju.

Dyrektywa ma zwiększyć swobodę państw w doborze środków, jakie będą służyły kontroli zagranicznych usługodawców, prowadzących działalność na ich terenie. Warunkiem zastosowania danego środka jest tylko to, aby był on „uzasadniony” oraz „proporcjonalny”. Oznacza to, że nie może stanowić zbytniego obciążenia dla przedsiębiorcy, a jednocześnie powinien wynikać z przesłanek obiektywnie uzasadniających jego zastosowanie. Wiąże się z tym jednak także dobra wiadomość dla przedsiębiorców. Kraje członkowskie Unii Europejskiej będą bowiem musiały uznawać kary finansowe oraz grzywny nałożone na danego przedsiębiorcę w innym kraju. Pozwoli to więc wyeliminować ryzyko dwukrotnego karania za to samo przewinienie. Kary i grzywny będą naliczane w wysokości obowiązującej na terenie państwa przyjmującego.

Państwa członkowskie mają stworzyć wspólną stronę internetową z informacjami o warunkach zatrudnienia na ich terytorium. Na stronie tej znajdzie się m.in. wskazanie wspólnej instytucji, do której tak pracodawcy jak i pracownicy będą mogli zwracać się z prośbą o informacje dotyczące delegowania pracowników. Strona ta będzie częścią elektronicznego systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (tzw. system IMI).