Rozwiązanie umowy na zastępstwo

Zasadniczo rozwiązanie umowy o pracę na zastępstwo następuje wskutek upływu czasu, na jaki umowa ta została zawarta. Ponieważ zaś jest ona zawierana na czas nieobecności w pracy innego pracownika, jej rozwiązanie następuje równocześnie z momentem ustania tej nieobecności.

Skutek ten następuje niejako samoistnie, bez potrzeby składania przez strony dodatkowych oświadczeń. Oznacza to, że z dniem stawienia się do pracy zastępowanego pracownika osoba zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo nie jest już potrzebna i umowa ta przestaje wiązać strony.

Rozwiązania umowy można tego dokonać na dwa sposoby:

• bezpośredni – poprzez wskazanie konkretnej daty kalendarzowej albo
• pośredni – przez podanie w sposób niebudzący wątpliwości zdarzenia powodującego rozwiązanie umowy o pracę.

W praktyce problematyczne może być oznaczenie terminu końcowego umowy w drugim przypadku, gdy nieobecność pracownika zostanie przedłużona. Wydaje się, że bez zgody zastępcy termin rozwiązania umowy nie może być stale modyfikowany. Taka interpretacja byłaby sprzeczna z koniecznością ustalenia terminu końcowego umowy, który powinien być pewny, a jego nadejście niezależne od woli umawiających się stron.

Rozwiązanie umowy na zastępstwo za porozumieniem stron to najmniej konfliktowy sposób rozstania się z pracownikiem. Dlatego też pracodawca niezadowolony z zastępującego pracownika najpierw powinien zaproponować ten tryb zakończenia współpracy, zwłaszcza że za porozumieniem stron można rozwiązać umowę na zastępstwo w każdym czasie (wyrok SN z 12 listopada 2003 r., I PK 593/02). Do rozwiązania umowy za porozumieniem stron wystarczą zgodne oświadczenia pracodawcy i pracownika. Najlepiej, gdyby zostały o­ne wyrażone na piśmie.

Jeżeli pracownik zgodzi się na rozwiązanie umowy na zastępstwo za porozumieniem stron, rozwiąże się o­na w terminie z nim ustalonym. W tym przypadku nie stosuje się przewidzianego w przepisach kodeksu pracy okresu wypowiedzenia.

Ponadto umowa na czas zastępstwa nieobecnego pracownika może być rozwiązana za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia, jeżeli zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy w tym trybie.

W przypadku rozwiązania umowy za wypowiedzeniem termin wynosi 3 dni robocze (art. 33¹ k.p.). Przy czym wypowiedzenie to może być złożone przez każdą ze stron. Jest to unormowanie bardzo ułatwiające rozwiązanie umowy na zastępstwo i pozwalające zwłaszcza pracodawcom na bardzo szybkie pozbycie się pracownika, który nie spełnia ich oczekiwań.

Umowy o pracę na zastępstwo mogą być także rozwiązywane bez wypowiedzenia na zasadach ogólnych przewidzianych w prawie pracy. Chodzi tu więc o możliwości ich rozwiązywania bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych przez pracownika.