Zapisów księgowych w ewidencji pozabilansowej środków trwałych dokonujemy w odniesieniu do zdarzeń gospodarczych, które nie mają wpływu na wielkość aktywów i pasywów jednostki, a które z uwagi na różne przyczyny powinny być uwzględnione w tej ewidencji.
Najczęściej w jednostkach sfery finansów publicznych, z ewidencją bilansową mamy do czynienia w przypadku używania środków trwałych, które:
- są własnością innej jednostki niż organ założycielski,
- są w trakcie likwidacji,
- posiadają niską wartość,
- zostały sprzedane, ale jeszcze nie wydane kupującemu.
Sposób prowadzenia ewidencji pozabilansowej w jednostkach winien zostać określony w dokumentacji dotyczącej przyjętych zasad rachunkowości w jednostce, a którą to stosownie do postanowień art. 10 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości jest zobowiązany ustalić w formie pisemnej kierownik jednostki. Do ewidencji pozabilansowej środków trwałych, analogicznie jak do ewidencji bilansowej środków trwałych, winna być prowadzona szczegółowa analityka, pozwalająca na ustalenie rodzaju i stanu środków trwałych, które użytkuje jednostka oraz stanu środków trwałych znajdujących się w likwidacji, czy też środków trwałych sprzedanych, a nie odebranych przez kupującego.
Aby nie narazić się na zarzut nierzetelnie prowadzonej ewidencji księgowej w zakresie ewidencji środków trwałych, trzeba pamiętać, że:
- środki trwałe umarza i amortyzuje się przy zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych albo stawek określonych przez dysponenta części budżetowej lub zarząd jednostki samorządu terytorialnego;
- jednostki zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych mogą umarzać i amortyzować środki trwałe jednorazowo za okres całego roku.
- jednostki rozliczające podatek dochodowy od osób prawnych mogą umarzać i amortyzować jednorazowo za inne okresy niż okresy miesięczne – jednorazowo za dany okres;
- nie umarza się gruntów i dóbr kultury.
Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 289).
Elżbieta Gaździk, główna księgowa jednostki budżetowej
Zobacz także:
